Hiperaktivite ile ilgili doğru bilinen yanlışlar
Hiperaktivite bir öğrenme bozukluğu değil, öğrenmeyi bozan bir davranış sorunudur. Pek çok çocukta görülen hiperaktivite ve dikkat eksikliği ile ilgili halk arasında doğru bilinen yanlışları Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Dr. Fırat Hamidi açıkladı.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olarak adlandırılan DEHB özellikleri birçok çocukta görülebilir. Ancak doğru DEHB teşhisi koymak için belirtiler dikkatle izlenmeli ve çocuğun kendi yaşına göre bir davranış sergileyip sergilemediğine dikkat edilmelidir. Yani tüm belirtilerin çocuğun yaşına uygun olması gerekir. DEHB çocuklarda ve gençlerde daha yaygındır ancak yetişkinlerde de dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu görülebilir. Yetişkinlerde hiperaktivite farklı şekillerde de adlandırılabilir.
Çocuklarda dikkat eksikliği aşırı hareketlilik bozukluğunun belirtileri;
- Yerinde duramaz,
- Oturması gerektiği halde oturamaz,
- Aşırı konuşur,
- Sessiz sakin oyun oynamakta güçlük çeker,
- Her zaman bir şeylerle uğraşır,
- Sırasını beklemekte zorlanır,
- Olaylara ya da konuşmalara müdahale yarıda keser.
- Dikkatini yaptığı işe veya oyuna vermekte zorlanır,
- Evde veya okulda yapacağı işler ve aktiviteler için gereken malzemeleri kaybeder,
- Dinlemez,
- Detayları gözden kaçırır,
- Düzensiz görünür,
- Uzun süre zihinsel çaba gerektiren işleri yapmakta zorlanır,
- Unutkandır,
- İlgisi kolayca başka yönlere kayar.
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Fırat Hamidi konuyla ilgili doğru bilinen yanlışlarla ilgili açıklamalarda bulundu.
Doğru bilinen yanlışlar
Yanlış: Dikkat eksikliği sadece çocuklarda görülür. Erişkinlerde görülmez.
Doğru: DEHB tanısı alan her 3 çocuktan 1'i erişkinlik döneminde de dikkat eksikliğinden muzdariptir.
Yanlış: DEHB da kullanılan ilaçlar bağımlılık yapar
Doğru: Yapılan çalışmalarda kullanılan ilaçların beyindeki etkisinin keyif verici düzeyde olmadığı bağımlılık riskinin düşük olduğu, aksine DEHB olanlarda sigara alkol madde kötüye kullanımı daha yüksek olup, hastalık tedavi edilmeyince bu maddelere karşı bağımlılık riski vardır.
Yanlış: Çocuğum ders başında 5 dakika oturamaz iken nasıl olur da bilgisayar ve televizyon başında saatlerce gözünü kırpmadan oturabiliyor.
Doğru: İnternet, televizyon gibi çocuğunuzun ilgisini çeken sevdiği, keyif aldığı durumlarda çocuk pür dikkat olabilir. Dikkat eksikliğindeki asıl problem; sorumluluk alması gereken ödev, proje vb etkinliklerde konuya odaklanıp işe başlamasında, sürdürebilmesinde ve uyaranlar karşısında dikkati dağıldığında hızlıca tekrar o konuya odaklanmasında sorun vardır.
Yanlış: Hiperaktif çocuklar aşırı zeki olurlar.
Doğru: Yapılan çalışmalarda hiperaktivitenin zekadan bağımsız bir hastalık olduğu, DEHB olanların 1/ 3 ünde normal zeka, 1/3 ünde düşük zeka, 1/3 ünde ise parlak-üstün zeka kapasitesi olduğu gösterilmiştir.
