10 Aralık 2018

11 Aralık 1924: Atatürk’ün Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın Kuruluşu Üzerine Açıklama Yapması

11 Aralık 1924: Atatürk'ün Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın Kuruluşu Üzerine Açıklama Yapması

Rauf Bey'in cumhuriyetin ilanına tepkisi üzerine, o ve Refet Bey partideki radikaller tarafından vatan haini sayıldılar. O sırada orduda görev yapmakta olan, onların görüşlerini paylaşan Ali Fuat (Cebesoy) ve Kazım (Karabekir) de izlendiklerini, hatta mektuplarının açılıp okunduğunu fark ettiler ve Halk Fırkası'ndan ayrılmaya karar verdiler. 1924 yazında bir muhalefet partisi kurma hazırlıklarına başladılar. 26 Ekim'de Kazım Karabekir Birinci Ordu müfettişliğinden ayrıldı. 30 Ekim'de de Ali Fuat (Cebesoy) İkinci Ordu müfettişliğinden istifa etti.

Alkan, o günlerin siyasi atmosferini şöyle anlatır:1924'de kabul edilen anayasa, çok partili hayatı engellemiyordu. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kuruluşu işte böyle bir "meşruiyet düzlemi" içinde, pes perdeden mırıltılarla karşılandı. Reisicumhur Mustafa Kemal Paşa, 11 Aralık 1924 tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesinde yayınlanan beyanatında, "Türkiye Cumhuriyetinde yekdiğerine murakıp fırkalar tekevvün edeceğine şüphe yoktur" diyerek vaziyeti tabii karşılamış gözükmüştü. (Alkan,2009:236)

11 Aralık 1971: Nihat Erim'in İkinci Darbe Hükümetini Kurması

12 Mart Darbesi'nden sonra Başbakan olan Nihat Erim'in 26 Ekim günü pembe rüyası sona erdi. Nihat Erim istifasını Cumhurbaşkanı Sunay'a sundu. Ne var ki artık kurtulmak istiyor, kurtulamıyordu. ‘Cumhurbaşkanı Sunay, Erim'in istifasını kabul etmedi. Demirel tekrar kurulacak yeni kabineye destek vereceğini açıkladı.'

Erim, AP'li Mesut Erez'i kabinesine haber vermeden Başbakan yardımcısı olarak atayınca 11 bakan böyle bir kabinede yer almayacaklarını açıklayarak 6 Aralık günü istifalarını açıklarlar.

Demirel'in ısrarıyla Nihat Erim'in yanında Başbakan Yardımcısı yapılan Mesut Erez de Başbakan Demirel gibi önemli bir masondu. Erez, 1965 yılında da ilk Demirel kabinesinde Tarım Bakanı olarak yer almıştı.

11'lerin istifasından sonra Nihat Erim 11 Aralık 1971 günü ikinci hükümetini kurar. Fakat bu kabine de 22 Mayıs 1972'ye kadar ancak 5 ay dayanabilir. Bozbeyli Erim'in o günlerdeki ruh halini şöyle anlatır:12 Mart hükümetleri kendisini partiler üstü bir hükümet olarak ilan etti. 12 Mart'a ‘büyük beyinler kabinesi' ismini Nihat Erim verdi. Kendi kendine böyle isim veriyordu. Sanki milleti adam etmeye gelmiş, vatandaşın amirleriymiş gibi bir havaya girdiler. (Bozbeyli,2009:340)

Orhan Oğuz ‘büyük beyinler kabinesinin' başına gelenleri şöyle anlatır:1973 yılına girmiştik. Nihat Erim, hükümeti yeniledi. O ünlü “Beyin Takımı”nın işleri yürütemediği anlaşılmıştı. Başbakan bunu görmüş olacak ki, büyük iddialarla hükümete aldığı o beyinleri bir ölçüde dağıttı. Nihat Erim istediği istikamette hükümet edemiyordu. Bunun için onların dışarıda kaldığı yeni bir hükümetle daha etkin bir yönetim kurmak istedi.Silahlı Kuvvetler de vaziyetten memnun değildi. (Oğuz,2004:244)

11 Aralık 1977:  1977 Yerel Seçimlerinin Yapılması

11 Aralık 1977'de yapılan yerel seçimlerde CHP büyük bir başarı kazandı. CHP, Oylarını % 3 oranında yükselterek % 44'ü bulmuştu. AP % 39, MHP % 7.1, MSP % 6.6 almıştı.

Böyle bir dönemde ertelenen yerel seçimler 11 Aralık 1977'de yapıldı. Ortanın solu/demokratik sol politikanın bir sonucu olarak, 1973'teki mahalli seçimlerde başta Ankara, İstanbul ve İzmir olmak üzere birçok belediyede yönetimi devralmıştık. (Birler,2010:725)