12 Aralık 2018

13 Aralık 1949 : İsrail’in Kudüs'ü Başkent İlan Etmesi

13 Aralık 1949 : İsrail'in Kudüs'ü Başkent İlan Etmesi

Arap-İsrail Savaşı'ndan sonra, Eski Kent ve Doğu Kudüs Ürdün'de, Batı Kudüs de İsrail'de

kaldı. Kent, BM kararlarına göre uluslararası kent ilan edilmişti.

Savaşlar, işgaller Kudüs'ün Osmanlı idaresine girdiğinde sona ermişti. 400 yıl bu topraklarda üç dinin mensupları barış içinde yaşadı. Birinci dünya savaşında İngilizler tarafından işgal edildiğinden bu yana ise kan hiç durmadı.

İngilizler Balfour deklarasyonu ile söz verdikleri Yahudi devletini adım adım kurdu.1948'de İsrail Devleti'nin kuruluşu ilan edildiğinde Filistinliler o gün için Nekbe yani “Büyük felaket” demişti. 700 bin Filistinliyi mülteci durumuna düşüren o günün ardından sistematik bir Kudüs planı devreye sokuldu.

Aslında Kudüs ile ilgili 1947'de Birleşmiş Milletler'de Filistin Paylaşım Planı kabul edilmişti ama bu plan hiç bir zaman uygulanamadı.1948 savaşında, şehrin batı kısmını yeni kurulan İsrail devleti, doğu kısmını ise Ürdün ele geçirdi. Hatta Ürdün burayı ikinci başkenti ilan etti.İsrail kuruldu ancak Kudüs başkent olarak kabul görmedi.

5 Aralık 1949'da, İsrail'in ilk Başbakanı David Ben-Gurion, Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak ilan etti ve bu ilandan beri İsrail devletinin bütün birimleri; Yasama, Yargı ve Yürütme bu şehirde konumlandı. Sadece Savunma Bakanlığı Tel Aviv'de bırakıldı.

İlan döneminde Kudüs bölünmüş olduğundan sadece Batı Kudüs İsrail'in dünya tarafından kabul görmemiş başkentiydi. Bu durum 1967'deki altı gün savaşına kadar böyle devam etti. İsrail bu savaşta Doğu Kudüs'ü de kontrolü altına aldı.

İsrail bu tarihten itibaren Kudüs'teki Filistinlileri sistematik olarak uzaklaştırdı. Filistinlilerin evlerini yıktı, dükkanlarını kapattı. Nüfus yapısı yıllar içinde İsrail lehine değişti.