27 Ocak 1937: Hatay'ın bağımsızlığının Milletler Cemiyetinde kabulü.

Son  yıllarda Atatürk ve İnönü arasındaki bir başka ihtilaf noktası ‘Hatay Meselesi' idi. Atatürk, Hatay'ın geri alınmasını savunuyor, Başbakan İnönü ise bunun Fransızlarla bir harbe sebep olacağından endişe ederek Atatürk'e karşı çıkıyordu.

Atatürk, Hatay meselesinde İnönü Hükümeti'ni gazetelerde yazdırdığı yazılarla açıkça eleştirmekteydi. Halil Bingöl, Atatürk'ün cumhurbaşkanı iken ‘Asım Us' imzasıyla Kurun Gazetesi'nde bir makale yayınladığını şöyle ifade ediyor: Arşive bakarak teyit ettiğimiz yazının, beş gün boyunca baş makale olarak yayınlandığını görüyoruz. Atatürk'ün Hatay meselesi ile ilgili, başında İsmet İnönü'nün bulunduğu hükümeti kıyasıya eleştirdiği yazısı, Atatürk ile İnönü'nün derin ayrılığına da önemli bir kanıt oluşturuyor. (Bingöl,2007)

Mustafa Kemal, o günlerde Başbakan'dan daha çok kendine bağlı hareket eden Dışişleri Bakanı Tevfik Rüşdü Aras'ı da yanına alarak aktif bir dış siyaset izlemektedir. Bu aktif siyasete ayak uyduramayan yahut uydurmak istemeyen Başbakan'ı gazete yazılarında ve konuşmalarında pasiflikle suçlamaktadır.

“Atatürk ‘Bütün dünya bizim karşımızda birleşse Hatay'ı alacağız. Başvekil Paşa benim demeçlerimden boşuna telaş ediyor. Ben hakkını almaktan aciz hükümeti deviririm!'”  (Uyar,1999:330) şeklinde açıklamalar yapmakta, İnönü'nün Dışişleri Bakanı Tevfik Rüşdü Aras'a yaptığı muameleden rahatsızlık duymaktadır.

Atatürk ile İsmet Paşa'nın her konuda fikirleri örtüşürken sadece dış politikaya bakış açısı örtüşmüyordu. “Bu zihnî ayrışma Hatay meselesinde çok bariz bir şekilde ortaya çıkmış, Atatürk, İnönü Hükümeti'ni gazetelerde yazdırdığı yazılarla açıkça eleştirmişti.” (Uyar,1999:329)

Gazeteci Yazar Mustafa Altuntaş, Hatay ile ilgili yıllar sonra ortaya bir iddia atar: Atatürk, ölümünden önce Misak-ı Milli Sınırları içinde olan Hatay'ın Fransızlardan alınması için büyük çaba harcamış, Hatay'ın anavatana katılmasını bir milli mesele haline getirmişti. Türkiye ile Fransa arasında Hatay'ın iadesi için süren gerilim iki ülkeyi defalarca savaş noktasına getirirken, Hatay 1939 yılında bir anlaşmayla anavatana katıldı. Resmi belge, Hatay'ın anavatana iade edilmesi için 1939 yılında Türkiye'nin Fransa'ya 7 milyon Frank ödediğini ortaya koydu.(Altuntaş,2011)

HAZIRLAYAN: HÜSEYİN YAĞMUR