03 Aralık 2018

3 Aralık 1920: Gümrü Antlaşması’nın İmzalanması

Gümrü Antlaşması, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında, 3 Aralık 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti arasında imzalanmıştır. TBMM'nin uluslararası alanda imzaladığı ilk antlaşmadır.

 Doğu Cephesinde, Doğu Anadolu'da bir Ermeni devleti kurmak isteyen Ermeniler ile savaşılmıştı. TBMM Hükümeti 15. Kolordu komutanı Kazım Karabekir Paşa'yı Doğu Cephesi Komutanlığına atadı. 9 Haziran 1920'de harekete geçen Kazım Karabekir Paşa Ermenileri kesin bir mağlubiyete uğratarak Doğu Anadolu'nun tamamını kurtardı. Ermenilerin isteği üzerine Gümrü Antlaşması imzalandı.

 Antlaşma ile; misakı mili sınırlarımız içinde olan ve Kazım Karabekir tarafından işgalden kurtarıldığı Gümrü, Ermenilere geri verilmiş oldu.

 Gümrü'nün Ermenilere verilmesinde dönemin Komünist Rusya yönetiminin çok özel baskıları oldu. Komünist Rusya yönetimi ile iyi geçinmek isteyen ve Rusya'dan talep edilen maddi yardımın kesintiye uğramasını istemeyen Ankara Yönetimi Gümrü'yü düşmana vermekte bir sakınca görmemişti.

3 Aralık 1946: Celal Bayar'ın CHP'den İstifa Etmesi

 3 Aralık'ta CHP'den istifa eden Bayar, bir gün sonra İnönü tarafından yemeğe davet edildi.

 Taha Akyol bu gelişmeyi şöyle yorumlar: Demokrat Parti'nin kuruluşunda İnönü'nün Bayar'ı tercih etmesi hem güven faktöründen hem ekonomik görüş ayrılığından kaynaklanmıştır.(Akyol,2010)

 3 Aralık 1990: Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necip Torumtay'ın İstifa Etmesi

 1990'ın Aralık ayında Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necip Torumtay istifa ederek kaçar gibi görevden ayrıldı.Özal'ın Genelkurmay Başkanı yaptığı Necip Torumtay da eski bir darbeciydi.

 İstifa önce şok yarattı ama daha sonra da Hükümetin taş gibi sağlam yerinde durduğu görüldü. Zaten Politik Karar Metni'nin gerekleri de yeni Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğan Güreş tarafından yerine getirildi. Yani savaşa girmek ya da girmemek konusunda herhangi bir tartışma da olmadı.'

 3 Aralık 2003:Kuvvet Komutanlarının Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök'e Hükümete Bir Muhtıra Verilmesi İçin Baskı Yapmaları

 Kuvvet Komutanları 3 Aralık 2003 günü Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök'ü Hükümete bir muhtıra verilmesi için açıkça sıkıştırırlar. Kuvvet Komutanlarından başka dönemin Donanma Komutanı, NATO Güney Avrupa Komutanlığı görevlerini yapan komutanların da katıldığı toplantının sonunda Genelkurmay Başkanı Özkök çalışma arkadaşlarına ‘Bir şeyler yapılması konusunda hemfikir olduğunu ancak bir muhtıra vermeye niyeti olmadığını açıklar.

 Bu olaydan sonra darbeciler; sonuna kadar gitmek isteyenlerle ile bir kenara çekilmek isteyenler olarak kendi aralarında ikiye bölünmüşlerdi.