21 Eylül 1919:Ali Fuat Paşa'nın Kütahya ve Eskişehir'i İşgalcilerden Geri Alması

Batı Anadolu Kuvayı Milliye Komutanlığı'na getirilen Ali Fuat Paşa İngiliz işgali altındaki Eskişehir'in Milli Kongre'ye katılması için çalışmalara başlamıştır. Bu doğrultuda Eskişehir mıntıkasına Kaymakam Atıf Bey atanmıştır. Kısa sürede önemli işlere imza atan Atıf Bey İngilizlerin dikkatini çekmiş ve 7 Eylül 1919'da tutuklanmıştır.

Bu haber üzerine Ali Fuat Paşa Milli Mücadele için çok önemli bir mevkide gördüğü Eskişehir'i ele geçirebilmek için kendisi 100 kişilik birlikle yola çıkmış ve 13 Eylül'de Sivrihisar'a gelmiştir. Burada Eskişehir'in Milli Kongre'ye bağlanması ve şehirdeki İngiliz kuvvetlerinin bölgeden uzaklaştırılması için bir plan yapan Ali Fuat Paşa ilk iş olarak bölgenin dışarıyla ilişkisinin kesilmesi üzerinde durmuştur.

Ali Fuat Paşa'nın o günlerde Eskişehir ve Kütahya'yı düşman işgalinden kurtardığı anlaşılmaktadır.

Ali Fuat Paşa, 21 Eylül'de Kütahya'yı Kuvayı Milliye askerleri ile geri alarak,İngilizlerdeki cephanelerimize el koymuş. Özel bir trenle getirilen 150 kadar İngiliz askerinin arkadan takviye alarak karşı bir harekette bulunmalarına engel olmak için, Porsuk Çayı üzerindeki 10 metrelik asma köprüyü uçurmuş. Ulusal varlığımız gereken yerlerde kendini göstermeye başladı. (Gerede-Önal-2003:87)

Ali Fuat Paşa, Eskişehir'e dört saat uzaklıktaki Cemşin köyüne kadar Kuvayı Milliye ile sokulmuş. İngiliz Generali Salyy Clad kendisine bir kurmay Binbaşı ve bir kaç subay göndererek mülakat yaptırmış. Ali Fuat Paşa, adamlara her şeyi gereği gibi anlatıp ulusun işine karışmamalarını istemiş. Eskişehir'deki İngiliz Generalin gönderdiği subaylar, içişlerimize asla karışmayacaklarına, Ulusal direnişe karşı bir şey yapmayacaklarına dair açıkça ve resmen söz vermişler. Merzifon'daki İngiliz müfrezesini de Samsun'a çekmişler. (Gerede-Önal-2003:85)