01 Şubat 2018

Çocuk ve kitap

Ya kitaplar olmasaydı…

Nasıl tanırdı çocuklar Keloğlan'ı, nasıl giderdi daha yürüme bilmeyen çocuk, Şirinler'in köyüne. Nasrettin Hoca'nın eşeğini, Çirkin Ördek Yavrusu'nu, Bal Dedenin Torunları'nı nereden bilecekti küçük yavrucağız…

Kitap hayali mümkün, uzakları yakın eder çocuk için. Bir kitabın akıp giden sayfalarında, kalkar dünyanın tüm sınırları, imkân bulur tüm imkansızlıklar. Hayaller gerçeğe, gerçekler hayale revan olur.

Çocuğun büyümesi için ekmek, su ve aş gerekir. Lakin bunlar çocuğun bedeni için gereklidir. Çocuğun kalbini ve ruhunu beslemek ise kitaplarla mümkündür. Güzel bir kitaptan huzur, mutluluk ve umut düşer çocuk kalbine.  

Kitap, çocuğa hiç bilmediği, görmediği bir dünyanın, yaşamadığı şehirlerin, evlerin kapılarını açar. Gözyaşının, esaretin, kötülüğün olmadığı bir dünyanın. Özgürce dolaşır çocuk bu dünyanın şehirlerinde. Koşar dalgalanan yem yeşil düzlüklerde. Balıkların kuyruğuna tutunup yüzer berrak denizlerde ve kuşların kanadına tutunup uçar masmavi gökyüzünde…

Benim çocukluk yıllarımda kitapların sayfaları sarı renkli olurdu. Saman kağıdından sayfalar. Saman kâğıdı olduğuna bakmayın, altın kadar sarı ve değerliydi kitaplarımız gönlümüzde. Mis gibi kokardı kitaplar ben çocukken. Hala kitap aldığımda ilk yaptığım şey, kitabı orta yerinden açıp kokusunu içime çekmek olur…

Sadece hayal etmeyi öğretmez kitap. Çocukların zihin gelişimini, dil gelişimini, sosyal ve duygusal gelişimini de destekler.

Çocuklara kitap okunduğunda yahut kendileri kitap okuduğunda yeni sözcükler öğrenirler. Öğrenilen her yeni sözcük çocuğun söz dağarcığını biraz daha zenginleştirir. Söz dağarcığı zengin olan bir çocuk ise insanlarla daha rahat iletişim kurar, kendini daha güzel ifade eder ve bunlar çocuğun iletişim becerisini, sosyalleşmesini, akademik başarısını ve özgüvenini destekler.

Çocukların erken yaşlardan itibaren kitapla dost olmalarının diğer olumlu bir etkisi ise zihinsel gelişim ile ilgilidir. İlk çocukluk yıllarındaki öğrenmelerde görsel bellek daha ön plandadır. Çocuklar bu dönemde gördükleri şeyleri kolayca unutmazlar. Kitaplarda kullanılan resimler çocukların hayal güçlerini geliştirir ve zenginleştirir. Çocuklar kitaplardaki resimler yoluyla yaşama dair pek çok bilgiyi de öğrenirler.

Çocuk kalbine ilk girenler en son çıkar. Belki de bu sebeptendir anne ve babamızdan asla vazgeçemeyişimiz. İşte tam da bu yüzden çocuğu erken yaşlardan itibaren kitapla tanıştırmak ve çocuğa kitabı sevdirmek gerekir. Çocuk kitap sevgisini bilsin ki yaşamı boyunca terk etmesin kitapları.

Kitabın burada zikredemediğimiz onlarca belki de yüzlerce başka faydası var çocuk için. Fakat unutmamak gerekir ki tüm bu olumlu katkıları ancak nitelikli kitaplar sağlayabilir.

Bu yüzden anne babaların ve öğretmenlerin çocuklar için kitap seçerken ve önerirken dikkatli ve bilinçli davranmaları oldukça önemli. Bu husus göz ardı edildiğinde çocuğa fayda sağlamak yerine zarar verir kitap.

Yalnızca ders kitapları değil kahramanlarımızı anlatan kitaplarda olsun çocuklarımızın başucunda. Sadece test yeteneğini geliştiren kitaplar değil, ruhunu, kalbini ve ahlakını geliştiren kitaplarda olsun kitaplıklarında…

Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın dediği gibi; kitap çocuk için “en iyi arkadaş”. Çocuğa iyiliği, çalışkanlığı, dürüstlüğü, merhameti, sevgiyi, saygıyı ve hoşgörüyü öğreten iyi bir arkadaş.

Çocuklar, milletlerin istikbalidir. Milletler, ancak çocukları kadar güçlü, çocukları kadar değerli, çocukları kadar bilgili ve çocukları kadar var olabilirler. Çocuklarımız mutlu olsun, çocuklarımız bilgili ve beceri sahibi olsun, çocuklarımız var olsun ki, milletimizde var olsun…

Çocuk ki doğar karanlığın üzerine sanki nur,

Her çocuk istikbal için bir umuttur

Ne güzel varlıksın sen, çocuk,

Büyüme ki zaman geçmesin çabuk,

Hangi şiir seni anlatabilir, ÇOCUK…