JAMA' da yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, USA' da çalışan 933 bin doktordan 450 bin kadarı 2015 senesinde ilaç ve tıbbi alet endüstrisinden 2.4 milyar dolar aldı (1).

Bu paranın sadece 75 milyon dolarının araştırmalar için verildi.

Aynı dergideki bir başka araştırma da bu ödeme ve hediyelerin doktorların ilaç propagandistleri tarafından tanıtılan pahalı orijinal ilaç ve aletleri yazması için yapıldığını gösteriyor (2).

Araştırma, akademik tıbbi merkezlerin propagandist ziyaretlerini kısıtlayan tedbirler almasından sonra buralarda çalışan doktorların pahalı olanlar yerine ucuz ilaçları yazmaya başladıklarını ortaya koyuyor.

İstatistiklere göre jenerik ilaçlar şirketlerin 2010' da 60 milyar dolar kazandıkları orijinal ilaçlara göre yüzde 80-85 daha ucuz.

20 dolarlık yemek bile etkili

Doktorlara yapılan ödemeleri gösteren Open Payment veri tabanına göre, 5 doktora eğitimin bir parçası olmayan konuşmaları için ortalama olarak 570 bin dolar ödendi (3).

Metni ve slaytları da muhtemelen şirketlerin adamları tarafından hazırlanan bu tür konuşmaların tek amacı doktorların reçetelerinde pahalı olan ilaçları tercih etmelerini sağlamak.

Bu konuşmalarda bir ilacın etkinliği abartılırken yan etkileri küçümseniyor ve alternatif tedavilerin adı bile geçmiyor.

Veriler, 20 dolarlık bir yemeğin bile doktorların pahalı ilaçları yazmalarında etkili olduğunu gözler önüne seriyor.

Hiçbir faydası olmayan ilaçlar da yazılıyor

Prof. Dr. Adam Dudley “Şirketlerin kendi iç yazışmalarından ortaya çıktığına göre bir doktoru etkilemenin yolu ona yemek veya hediye vermekten geçiyor” diyor (4).

Löwenstein da “En küçük hediye bile doktorun ilaç yazma davranışını etkiliyor ki bu da eninde sonunda hastaya zarar verebilir. Hastalar daha fazla para ödemek zorunda kaldıkları gibi onlar için en iyi ilacı almamış olabilirler ve hatta doktorları sırf kendi menfaati için onlara hiçbir yararı olmayacak bir ilacı yazmış da olabilir (5).”

Gelelim neticeye

Doktorlar ve ilaç şirketleri arasındaki “menfaat münasebetleri” tüm dünyanın örnek aldığı Amerikan Tıbbı' nın nasıl bir pislik içinde yüzdüğünü açık ve net olarak gösteriyor.

Nasrettin Hoca' nın “Parayı veren düdüğü çalar” sözü USA' da “Parayı veren ilacını yazdırır” şekline dönüşmüş durumda.

Amerikan Tıbbı' na ve onun tüm dünyanın rehber aldığı kurumlarının uyarı ve tavsiyelerine ne kadar güvenmek lâzım siz karar verin.

Lâkin enseyi karatmayın, ülkemizde bu tür münasebetlerin olduğuna dair “tek bir araştırma bile yok”.

Kaynaklar:

1. http://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/2623607
2. http://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/2623589
3. http://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2623616
4. http://www.cbsnews.com/news/doctors-receive-money-gifts-from-drugmakers-pharmaceutical-companies/
5. http://wesa.fm/post/restricting-gifts-pharma-reps-may-change-doctors-prescribing-habits