04 Eylül 2020

Havacılık tarihinin en büyük kazasında şehit oldu

Aradan seneler geçse de hatta asırlar geçse de eğer insanlık için bir şey yaptıysanız sanmayın ki o unutulur, kimse bilmez. Gün gelir tıpkı yere düşen altın gibi ortaya çıkarılır. Boşuna dememişler balık bilmezse Halık (yaratıcı) bilir. Sen iyilik yap denize at diye. Aşiyan Mezarlığında rast geldiğimiz bu mezar da bizi yıllar öncesine ve insanlara hizmetin önemine götürdü. İşte detaylar:

HAVACILIK TARİHİNİN EN BÜYÜK KAZASINDA ŞEHİT OLDU


İstanbul-Paris-Londra seferini yapan Türk Hava Yolları'na (THY) ait DC-10 tipi yolcu uçağı, bagaj kapağında meydana gelen bir arıza yüzünden Paris'in kuzeyindeki Ermenonville ormanına düştü. Uçakta bulunan 13'ü mürettebat 346 kişi hayatını kaybetti. Memleket havacılık tarihinin bu en büyük kazası, dünya havacılık tarihine dördüncü büyük kaza olarak yazıldı. Bu kazada şehit olan biri de hostes Rona Altınay'dı. 3 Mart 1974'te düşen Ankara adlı uçak 1972 yılında satın alınmış üç “yeni” uçaktan biriydi. Altınay bu uçakta hosteslik yapıyordu. THY, bu adımıyla sükse yapmış, Avrupa semalarında uçan en büyük uçakları filosuna katmıştı. Yeni uçaklar, o günlerde reklamlarda heyecanla duyuruluyordu.

KAZA NASI OLDU?

İstanbul'dan kalkan uçak, önce Paris'e indi. İçinde 167 yolcu vardı. 50 yolcuyu bıraktı, 117 yolcuyla Londra'ya devam edecekken son dakikada uçağa 218 yolcu daha bindi. Paris'te yapılan Fransa-İngiltere rugby maçı için gelen yolcular, British Airways grevde olduğu için Londra'ya dönecek uçak bulamamış, bu sefere yönlendirilmişti. Kaptan pilotlar Nejat Berköz (44), Oral Ulusman (38) ve Erhan Özer (37) idaresinde TK981 sefer sayısıyla Orly Havaalanı'ndan 12.32'de kalkan uçakta 12.40 itibariyle büyük bir patlama duyuldu. Uçağın kargo kapısı kopmuş, kabin basıncı düşmüştü. Yana yatan uçak, kısa süre sonra ormana düştü. Kurtulan olmadı. Kaza raporu, iki yıl sonra, 1976 yılının Şubat ayında yayımlandı.

MEZARIN İSTANBUL'A GELİŞİ VE ANIT YAPILIŞI

Merhume Hostes Rona Altınay'ın mezar taşı düşen bir uçak şeklinde yapılmış. Kanatlarında doğum ve ölüm tarihi yazıyor. Bazı kaynaklar her ne kadar mezarın boş olduğu söylese de ki boş olduğuna idda eden kaynaklara göre kazada ölenlerin hepsi, kazadan sonra Paris'te bırakılmış; Ermenonville ormanında, kazanın gerçekleştiği yere bir anıt yapılmış. Altınay'ın mezarı, adını yaşatmayı amaçlayan bir anıt. Ancak, Milliyet gazetesinde THY tarafından verilen 18 Mayıs 1974 tarihli ilanda, “3 Mart 1974 tarihinde Paris'te meydana gelen elim uçak kazası sonucunda” hayatını kaybeden Fatma Rona Altınay'ın cenazesinin “18 Mayıs 1974 Cumartesi Teşvikiye Camii'nde kılınacak öğle namazını müteakip Rumeli Hisarı (Aşiyan) Mezarlığı'nda” toprağa verileceği duyuruluyor. 4 Mart 1975 tarihli bir başka ilandan, mezarın Hamit Alkan tarafından yapıldığını öğreniyoruz.

7 YILDIR HOSTESLİK YAPIYORDU

Genç hostesin adı bugün Teşvikiye'de bir sokakta yaşıyor: Hostes Rona Altınay Sokağı.
Sunay Akın, “Ay Hırsızı” (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2009) adlı kitabında yer alan “Aşiyan'a Çakılan Uçak” başlıklı yazısında, Rona Altınay'ın mezarından yola çıkarak kazayı anlatır.

Paris'te yaşanan kaza, Sebahat Güzel'in “Paris Uçak Kazası” adlı plağına konu olmuş.

“Ankara'dan Paris'e gider yolumuz
İçinde vardır oğlan kızımız /
Alnımıza yazılmış kara yazımız /
Kader böyle imiş kime ne diyem //
Gökyüzünde bir kuş gibi dolaşır /
Düştüğü Sebahat Güzel de böyle söyledi /
Böyle feci kaza hiç görülmedi /
Bütün dünya için için ağladı /
Kader böyle imiş kime ne diyem…”

 

fahri