Hipertansiyon sınırı neden aşağı çekildi

Amerikan Kalp Derneği (AHA), Amerikan Kardiyoloji Koleji (ACC) ve dokuz kuruluş tarafından yayınlanan yeni hipertansiyon kılavuzunda kan basıncı üst sınırı 14/9' dan 13/8' e indirildi.

Tedavi altındaki hastalar için hedef değer de 14/9 yerine artık 13/8 olacak.

Bu, USA' da erişkinlerin nerdeyse yarısının (%46) hipertansiyon teşhisi almasına yol açacak; eski kılavuza göre bu oran yüzde 32 idi.

Hipertansiyon teşhisi alanların sayısı 72 milyondan 103 milyona çıkacak; 45 yaşındaki erkeklerde hipertansiyon teşhisi 3 misli, kadınlarda ise 2 misli artacak!

Yeni kılavuz ne diyor?

Kılavuzla daha önce “prehipertansiyon” (hipertansiyon öncesi) bundan sonra “evre 1 hipertansiyon” olacak.

Yeni kılavuz özellikle SPRINT çalışmasının sonuçlarına dayanıyor. Bu araştırmada kan basıncının 12' nin altına düşürülmesinin 14' ün altına düşürülmesine göre kalp krizlerini azalttığı ama böbrek hasarı da 2 misli artmış bulundu.

BİR: Kan basıncının 13/8-14/9 arasında olması “evre 1 hipertansiyon” anlamına geliyor ve bu kişilere kilo vermeleri, tuzu kesmeleri, bol meyve, sebze ve tam tahıl yemeleri tavsiye ediliyor.

İKİ: Evre 1' de olup da daha önce felç, kalp krizi geçiren, diyabet ve böbrek hastalığı bulunanlara ve kalp krizi riski yüzde 10 ve üzerinde olanlara hayat tarzı değişikliklerine ilave olarak ilaç da verilmesi gerekiyor.

ÜÇ: Kan basıncı 14/9 üzerinde ise hayat tarzı değişiklikleriyle beraber iki çeşit tansiyon ilacı alınması icap ediyor.

DÖRT: Hâlihazırda ilaç almakta olan hastalarda ilaç dozunda artış veya yeni ilaç eklenmesi gerekiyor.

Yaşlandıkça tansiyon da yükselmeye başlıyor ve bu da kan damarlarında hasara yol açarak felç, kalp krizi ve böbrek yetersizliği riskini artırıyor.

Tansiyonunun 13/8 olması riskin iki misli arttığının işareti olarak kabul ediliyor.

Tansiyon takibi nasıl yapılmalı?

Hastaların beş dakika istirahat ettikten sonra tansiyonlarına bakılması ve bunun her muayenede iki defa tekrarlanması ve kan basıncının evde de takibi isteniyor.

Gelelim neticeye

BİR: Hipertansiyon kalp krizi, felç, böbrek yetersizliği ve erken ölümlerin en önemli sebeplerindendir ve mutlaka ciddi şekilde takip ve tedavi edilmelidir.

İKİ: Modern tıbbın normal tansiyon sınırını belirleyememiş olmasını, birkaç senede bir sınırla oynaması doğrusu hayret verici buluyorum.

ÜÇ: Hipertansiyon sınırının 14/9 olarak kabul edilmesi yeterlidir. Bu hastalara hemen ilaç verilmemeli, tansiyonları sağlıklı hayat tarzının icaplarını uzunca bir süre yerine getirmesine rağmen düşmüyorsa ilaca başvurulmalıdır.

DÖRT: Kan basıncındaki yükselmenin bir dereceye kadar vücudun koruyucu bir mekanizması olabileceği de hatırlanmalı, tansiyonla çok fazla oynanmamalıdır.

BEŞ: Tıp literatüründe "Beyaz Gömlek Hipertansiyonu" (tansiyonun evde normal, doktor veya hemşire tarafından ölçüldüğünde yüksek çıkması) diye bir tablo olduğu hatırınızda olsun.

Tansiyon gün içinde de oynamalar gösterir, stresten çok kolay etkilenir.

ALTI: : Kan basıncının çok düşürülmesinin baş dönmesi, halsizlik, düşme gibi kısa vadede ortaya çıkan mahzurları yanında uzun vadede de zararları olabilir.

Kan basınçları 140 altında olan diyabetlilere ilaç verilmesinin kalp-damar hastalıklarına bağlı ölümleri artırdığı gösterilmiştir (2).

YEDİ: Kılavuzun başyazarı Whelton' un "Yeni sınır ilaç kullanımı gerektirmeden tansiyonunuzu düşük tutmanızı hatırlatan sarı bir ışık” demesi bir şey ifade etmiyor.

Bu kılavuz insanları korkutmak, daha fazla tansiyon ilacı satışını sağlamak için yapılan bir algı operasyonudur.

SEKİZ: Bir insanın tansiyonunun 13/8 altında olması o kişinin hayat tarzına dikkat etmesine gerek olmadığı anlamına gelmez.

DOKUZ: Kolesterolün sınırları da her kılavuzda aşağı çekildi, kolesterolü düşürmek için daha çok ve yüksek doz ilaç kullanıldı ama kalp-damar hastalıkları ve buna bağlı ölümler azalmadı aksine arttı.

ON: Bu tür algı operasyonlarına gülüp geçin. Ciddiye alırsanız, tansiyonunuz çıkar!

Not: Benimle aynı fikirde olan hekimler olduğunu öğrenmek beni ziyadesiyle mutlu etti. Dr. Welch' in New York Times' taki "Don't Let New Blood Pressure Guidelines Raise Yours" (Yeni tansiyon kılavuzunun tansiyonunuzu çıkarmasına müsaade etmeyin) başlıklı yazısı benim yazımla büyük bir uyum içinde (3).

Kaynaklar:

Ahmet Rasim Küçükusta

Hipertansiyon sınırı neden aşağı çekildi