10 Temmuz 2018

İmar barışının handikapları

“İmar Barışı Böyle Olmaz” ( http://www.yenisoz.com.tr/imar-barisi-boyle-olmaz-makale-29883 ) yazımızda imar ve barış kelimeleri üzerinden konuyu izah etmeye çalışmış ve muhtemel hataları ortaya koymuştuk.

İmar etmenin yeryüzünü güzelleştirmek olduğunu, barış olan yerde de huzur, selamet, karşılıklı rıza ve eminlik olduğunu anlatmıştık.

Bu arada 6 Haziran 2018 tarihinde Resmî Gazetede (http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/06/20180606-8.htm) YAPI KAYIT BELGESİ VERİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR adıyla bir genelge yayınlandı ve İmar Barışının nasıl uygulanacağına dair yol haritası belli oldu.

Bu tebliğe göre konuyu izaha devam edelim.

İmar barışına göre iki türlü bina var

İskân sonrası kaçağı olan binalar

Ruhsatsız veya ruhsatlı ama iskân almamış kaçağı olan binalar

Ayrıca imar barışı sonrası binanızı iki aşamada belgeleyebiliyorsunuz.

İlk aşama “Yapı Kayıt Belgesi”

İkinci aşama “İskân Belgesi”

İskân sonrası kaçağı olan binalar için Yapı Kayıt Belgesi ücreti şöyle hesaplanıyor: Kaçağı olan bağımsız bölümün kaçağı ile birlikte toplam alanının sınıfına göre yapı yaklaşık maliyetine çarpılması ile çıkan sayının arsa emlak vergi değerinin toplamının hisse oranına düşen kısmının toplanmasıyla oluşan bedel evlerde %3'le işyerlerinde %5'le çarpılarak elde edilen sonuçtur.

Ruhsatsız veya ruhsatlı ama iskân almamış kaçağı olan binalar için Yapı Kayıt Belgesi ücreti şöyle hesaplanıyor: Arsanın emlak vergi değerinin tamamı ile toplam inşaat alanının sınıfına göre yapı yaklaşık maliyeti ile çarpılmasından elde edilen sayının toplanmasıyla oluşan bedel evlerde %3'le işyerlerinde %5'le çarpılarak elde edilen sonuçtur.

Ülkemizdeki binaların çoğu ya ruhsatsız ya da ruhsatlı ama projesine aykırı yapıldığı için iskân almamış durumda.

Bu binalarda yapı kayıt belgesi almak için tüm hisse sahiplerinin bu işleme katılması gerekiyor. Yoksa işlem yarım kalır ya da diğer hisse sahipleri işleme katılmayan hissenin çıkan ücretini ödemesi gerekir.

Çıkan bedelin tamamını ödediğinde Yapı kayıt belgesi alınabilmektedir. Bu belge sonucunda daha önce kesinleşmiş tüm parasal ve diğer cezalar iptal edilir. Ancak bu durum kazanılmış bir hak yerine geçmez. Mevcut imar durumu geçerli olup eğer bina yıkılırsa kaçaklarından arınmış ve imarına uygun yapılmak zorunda.

Yapı kayıt belgesi alan binalar işletme ruhsatı almak için iskânlı olmak zorunda değiller.

Zaten bu imar barışı düzenlemelerine baktığımızda yetkililer de pek iskân alınması tarafında değiller. Yapılan düzenlemede iskân tarafı çok eksik bırakılmış durumda.

İskân sonrası Yapı kayıt belgesi alan binaların yeniden iskân almasına gerek var mı ya da nasıl alacak pek tanımlı değil.

Ayrıca yetkililer muhtelif panellerde “eğer iskân alacaksanız ve bir mimara proje çizdirecekseniz aman ha sakın belediyeye onaylatmayın ve çok detaylı bir proje çizdirmeyin” diye uyarıyorlar.

Ayrıca çözülmemiş bir sürü konu var ilgili düzenlemede.

Kurulan ilgili komisyonlar iskânlı binalarda bazen binanın tamamına göre hesap yapabilmektedirler. Kaçağı olmayan bir bağımsız bölüm kaçak kısma niye para ödemek zorunda kalsın ki?

Düzenlememenin süresi çok kısa

Kurulan komisyonlardaki görevliler çok yetersiz. Meslek dışı görevli var birçok komisyonda

Herhangi bir hisse sahibi bu işleme katılmazsa diğerlerinin onun ücretini ödeyip sonra genel hükümlere göre tahsil etmesi yani icra ve benzeri uygulamalar yeni hukuki sorunlar doğurur

İskanlı binalarda yapılmış kaçaklar kayıt altına alınırken kaçağın şekline bağlı olarak mesela tam bir kaçak kat toplam hisse oranlarını değiştireceği için nasıl bir çözüm oluşacak?

Aynı şekilde imarın 4 kat olduğu bir yerde bina 7 katlı ve kat mülkiyeti 7 kata göre kurulduğunda geleceğe bir sorun yumağı bırakılmış olmuyor mu?

Vatandaşa detaylı bir proje çizdirmeyin dendiğinde oluşacak ve yönetmelikte tam şekli belirlenmemiş projeler gelecekte başka yeni problemler doğurmayacak mı?

Fonksiyonu değiştirilen ya da alanı büyütülerek mevcut kapasitesi büyütüldüğü için rahatsızlık doğuran bir sürü işyeri ile ilgili oluşan sıkıntılar bu imar barışı ile çözülmüyor ve sıkıntılar aynen devam ediyor.

Aynı şekilde kapıcı daireleri, bodrum kat depoları, yandaki ortak alanlardan büyütülen daireler ve benzeri durumlar nasıl çözülecek belli değil.

Bir durum var ki henüz pek ortaya çıkmadı. Ülkemizde kaçak ve ruhsatsız inşaat yapan müteahhitler toprak tapusundan daire satarken belli oranda payı kendilerine saklarlardı. Muhtemel imar artışına göre aynı binadan para kazanmak için. Hiç kimsenin binalarındaki toplam hisseyi toplayıp bir kontrol yapmak aklına gelmeyeceği için müteahhitler bu yolu kullandılar geleceğe bir kuluçka bıraktılar. Bakalım bu durumda kaç bina açığa çıkacak göreceğiz. 

Bu arada barış değil yeni kavga alanlarının doğmasına sebep olan bu düzenlemedeki eksiklerin giderilmesi için yeni bir çalışma yapıldığını duyuyoruz.

Karıştırdıkça düzelmez daha çok koku olur bilginize.

 

https://twitter.com/Mimarserkanakin