01 Aralık 2022

İslam Düşünce Atlası'na dair

WhatsApp Image 2022-12-01 at 12.47.02.jpeg

Dün akşam, İslam düşünce tarihi araştırmacılarının, tasarım uzmanlarının, yazılımcıların ve harita mühendislerinin çabalarıyla ilk üç cildi 2017’de yayınlanan düşünce tarihi yazımı projesi İslam Düşünce Atlası'nın ikinci edisyon tanıtım programı için Haliç Kongre Merkezi'ndeydik. Programa geniş bir katılım vardı. Millî Eğitim Bakanı Mahmut Özer, Eski Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, Proje yürütücüsü Doç. Dr. İbrahim Halil Üçer, Konya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Ercan Uslu, İslam Düşünce Atlası Projesi yazarları İhsan Fazlıoğlu, Tahsin Görgün, Nail Okuyucu da katılımcılar arasındaydı.

Bakan Özer heyecan verici buldu

Bakan Mahmut Özer, İslam Düşünce Atlası’nın çok heyecan verici bir proje olduğunu belirtti ve eğer kültürel kodlarla temas etmek istiyorsak, onları tekrar yorumlamak istiyorsak eğitimle temas etmemiz lazım diyerek bunun da en önemli yollarından birinin okullaşma oranları olduğunun altını çizdi. Ayrıca Bakan Bey İslam Düşünce Atlası’ndan 3 bin adet Milli Eğitim Bakanlığı için basıldığını da ifade etti. Amacının bakan yardımcılarına, genel müdürlere, daire başkanlarına, il müdürlerine, 922 ilçe müdürüne bu eseri göndermek, bir şekilde temas etmelerini sağlamak olduğunu söyledi.

Hafızamıza sahip çıkmalıyız

Eski Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez de eserde emeği geçenlere teşekkür ederek bir konuşma yaptı. Bir millete, bir medeniyete yapılabilecek en büyük kötülük, hafızasını elinden almaktır yahut hafızasını karıştırmaktır diyen Görmez, İslam Düşünce Atlası’nın aynı zamanda İslam aklının, düşünce mirasımızın yeniden resmini çekip önümüze koyması bakımından her türlü teşekkürü hak ettiğini vurguladı.

Muhteşem bir eser ortaya konmuş

İslam Düşünce Atlası, İlmî Etüdler Derneği'nde (İLEM) Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.'nin destekleriyle, İbrahim Halil Üçer'in koordinatörlüğünde hazırlanan ve Türkiye’nin önde gelen İslam düşünce tarihi araştırmacılarına tasarım uzmanları, yazılımcılar ve harita mühendislerinin eşlik etmesiyle oluşmuş bir düşünce tarihi yazımı projesi. Bu atlasla kesintisiz, dinamik ve bütüncül bir İslam düşünce tarihi yazımı öneriliyor. Bu öneri içeriden bir bakışın eşlik ettiği yeni bir dönemlendirme, her döneme göre İslam düşünce tarihindeki bilimsel disiplinlerin gelişim ve dönüşümlerini ele alan kapsamlı yazılar, bilgin, şehir, kurum ve mimari eser maddeleriyle temellendirildi. Üç ciltlik bir kitabın ardından yaklaşık beş yıllık çalışma sonucunda da altı cilt olarak genişletildi. Bu yönüyle İslam Düşünce Atlası’nın amacı İslam kültürünün, çeşitli sebeplerle dağılmış ve ait olduğu bütüne nispeti yeniden inşa edilmeksizin gerçek anlamlarını keşfetmekten aciz kaldığımız parçalarını yeniden bir araya getirmek. Düşünce tarihimize dair unuttuğumuz ne varsa; ekollerin, metin geleneklerinin, kayıp yüzyılların, katmanlar halinde içe çekilmiş şehirlerin, inşa edici yolların, yabancılaştığımız mimari yapıların, hükmünü hâlâ sürdürdüğü halde yapay sınırlarla baskıladığımız coğrafi-kültürel havzaların, unutulmaya yüz tutmuş kurumların ve her türden anlam ve açıklama arayışımıza ancak parçalı bir biçimde eşlik eden kültürel hafızamızı inşa eden temel unsurların yeniden bir araya getirilmesi gelecekte de başarılı olmamız için çok önemli. Eğer bunu başarırsak -ki bu yönde İslam Düşünce Atlası çok değerli- sadece düşünce geleneğimizin gerçekten neye benzediğini göstermekle kalmayacak, “yeniden kurarken” bizi de kuracaktır.