Sabahın erken saatleri, şehir henüz karanlık ve yoğun bir sessizlik içindeyken, surlarla çevrili eski Kudüs şehrinin dar sokaklarında yürüyerek Mescid-i Aksaya geliyoruz. Bu yola giden her hangi bir araç yok. Otellerin olduğu bölgeden sonra sur içinde yaklaşık 15-20 dakika kadar yürümeniz gerekiyor. Burada kendimi  zaman yolculuğuna çıkmış gibi hissediyorum. Sabahın erken saatleri gün aydınlanmamış. Caminin içi oldukça kalabalık. İnsanlar namaz vakitlerinde camiye gelmeye özen gösteriyorlar.

Mescid-i Aksa'nın kubbesi birbirine geçmeli iki kubbeden oluşuyor. İçerideki kubbe ahşap, dışarıda görünen ise kurşun rengi olan dış kubbe. Caminin içi mavi çinilerle süslenmiş. İçeride büyük mihrap dışında, sol tarafta bulunan iki ayrı odada Hz. Zekeriya Peygambere ve Hz. Meryem'e ait iki küçük bir mihrap bulunuyor.

 Çile Yolu- Kıyamet Kilisesi

Eski Kudüs'te, Hz. İsa'nın roma askerleri tarafından yakalanmasından, çarmıha gerildiği noktaya kadar olan durakları izleyen, 14 istasyondan geçerek son noktaya ulaştığı "çile yolu" anlamına gelen yolunu geçiyoruz. Diğer adıyla “Via Dolorosa”. 14 duraktan oluşan bu yol Hristiyanlar için çok önemliymiş ve bu yolu tamamlayanların hacı olduklarına inanılıyor. Bu yolun sonunda Kıyamet Kilisesi bulunuyor.

Hıristiyanların inancına göre, Hz. İsa'nın çarmıha gerilmesinden üç gün sonra naşını alıp bugünkü Kıyamet Kilisesi'nin bulunduğu yere getirdiler, buraya defnettiler. Defnettikleri gecenin sabahında mezarın açıldığına ve Hz. İsa'nın göğe yükseldiğine ve kıyamete yakın bir zamanda tekrar buraya geleceğine inanıyorlar. Kilisenin içi altın mozaiklerle süslü ve  biri büyük, diğeri küçük olmak üzere iki kubbeden oluşuyor.

Kilise, içinde değişik mezhepleri barındırıyormuş. Yüzyıllar boyu yaşanan sorunların, mezhepler arası çatışmaların ardından kilisenin anahtarının tarafsız ve güvenilir bir Müslüman aileye verildiği ve hala anahtarın o Müslüman ailede olduğu söyleniyor.

Eriha Şehri- Hz. Musa'nın Kabri

Kudüs'ün çıkışından itibaren Yehuda çölü başlıyor. Burası Hazreti Musa'ya itaat etmeyen Yahudilerin 40 yıl boyunca zorunlu iskâna tabii tutuldukları yer. Sıcaklık artıyor. Kudüs'ün yaşanabilir iklim ve toprak yapısının aksine, yaşanması zor bir coğrafyaya giriyoruz.

UlülaAzm denilen beş büyük Peygamberden biri olan Hz. Musa'nın kabrini ziyaret ediyoruz.  Hz. Musa Külliyesi, Kudüs ile Eriha yolu üzerinde Lut Gölüne inerken, konum olarak deniz seviyesinden 300 metre kadar aşağıda yer alan coğrafi bir bölgede bulunuyor. Hz. Musa, Kuran'da adı ve kıssası en çok geçen bir peygamberimiz. Kasas suresinde geçen Hz Musa'nın  meşhur duasını okuyarak buradan ayrılıyoruz; “Ey Rabbim, bana bahşedeceğin her hayra öylesine muhtacım ki!”

Buradan yılın her mevsimi sıcak olan Eriha şehrine doğru yola çıkıyoruz. Hurma ve muz bahçelerinden geçiyoruz. Bu bereketli topraklarda her çeşit meyve ve sebze yetiştiriliyor.

Lut Gölü- Ölü Deniz

Eriha Şehri'nden, aracımızla yaklaşık 15-20 dakika gittikten sonra Lut Gölü'ne ulaşıyoruz. Eksi 450 rakım aşağıya iniyoruz. Burası dünyanın en çukur noktası olarak biliniyor. Kuran-ı Kerim ayetinde geçen, Hz. Lut Peygamberin kavminin azgınlıklarından dolayı helak olduğu bölge burası. Kur'an'a göre ahlaksızlık içindeki bu şehirler yerle bir edilmiş, yerin altına gömülmüştür.

Lut Gölü dünyanın en tuzlu gözlü olarak biliniyor. İsrailliler burayı plaj olarak işletiyorlar. Yerli ve yabancı turistler çamurlu sudan şifalanmak için buralara geliyorlar! Gölün etrafında yürüyüş yaparken ruhum daraldı ve helak olan bölgelerde ibret almak için gidilmesi fakat fazla kalınmaması gerektiğine bizzat şahit oldum.

Hz. Yunus Makamı

Hz. Yunus'un peygamberin türbesine gidiyoruz. Türbe Halil şehri yolu üzerinde yüksekçe bir tepede kurulu olan Halhul kasabasında kendi adına yapılmış olan caminin içinde bulunuyor. Nebi Yunus Cami içinde bulunan makamı şerifi ziyaret ediyoruz. Yunus Peygamberin yaklaşık 1 yıl kadar burada kaldığı ve bu nedenle makam inşa edildiğini öğreniyoruz. Türbeyi ziyaret ederken, balığın karnından kurtulmasına neden olan duasını okuyarak yanından ayrılıyoruz; “Senden başka İlah yoktur. Seni eksikliklerden uzak tutarım. Ben gerçekten nefsime zulmedenlerden oldum!”

El- Halil Şehri ve Halilurrahman Camii

Müslümanlar tarafından Mekke, Medine ve Kudüs'ten sonra en çok teveccüh gösterilen belde olan El-Halil, Haçlı Seferleri'nden bu yana Kudüs ile birlikte Mekke ve Medine gibi Haremeyn-i Şerifeyn adı ile anılıyor.

 El – Halil şehri girişinde bizi askeri üniformalı bir grup karşılıyor. Tek tek pasaportlarımız kontrol ediliyor. Halilurrahman camisine giderken daracık sokaklı çarşıdan geçiyoruz. Minicik dükkanlarda çeşitli hediyelik eşyalar satılıyor. Cami girişinde yine büyük bir turnikende geçiyoruz.  Hz. İbrahim, oğlu Hz. İshak ve torunları Hz. Yakup, Hz. Yusuf'un ve eşlerinin kabirleri de burada bulunuyor.

25 Şubat 1994 tarihinde radikal Yahudi bir terörist, Halilurrahman Camii'nde ibadet eden Müslümanların üzerine ateş açmış ve 29 kişinin ölümüne, 300 kişinin de yaralanmasına sebep olmuş. Bu saldırının ardından cami ibadete kapatılmış.

Saldırının üzerinden yedi ay geçtikten sonra cami yeniden ibadete açılmış ancak bu süre içinde caminin yarısı sinegoga çevrilmiş. Hz. Yakup Ve Hz Yusuf peygamberlerin kabri sinegog tarafında olduğu için onları uzaktan ziyaret etmek durumunda kaldık. Hep birlikte Müslümanlar için dualar ettik. Bolluk,  bereketin, cömertliğin simgesi Hz. İbrahim Peygamber bizi ikramsız göndermedi. Cami çıkışında bulunan çeşmenin suyu o kadar lezzetliydi ki giderseniz içmeden dönmeyin.

Tel- Aviv- Yafa

Son olarak havalimanına gitmeden önce, Tel- Aviv şehrinin bir parçası olarak kabul edilen ve dünyanın en eski liman kentlerinden biri olan Yafa'yı geziyoruz. Taş binalardan oluşan kentte, Müslüman, Hristiyan ve Yahudilere ait farklı tarihi yapıları görüyoruz.

Yafa şehrinde dört günlük Kudüs rüyamız son buluyor. Kudüs, sayısız sırlarla dolu, gezilip görülmesi gereken çok ilginç bir şehir. Buraya gelmeden önce biraz buranın tarihi ile ilgili kitapları karıştırmanızı ve kutsal kitabımız Kuranı Kerim'i mutlaka okumanızı tavsiye ederim.  Hayal edebildiğinizden çok daha fazlasını göreceğinize emin olabilirsiniz.