Medeniyetçi İlke olarak Hayat, Hakikat, Haysiyet
İlim ilim bilmektir ilim kendin bilmektir…
Medeniyetçi bir hamlenin arkasında hayata değer katma
düşüncesi ve hayata saygı
fikri esas olmalıdır. Bu prensip bir mantık ölçütü olarak
medeniyetçi hareketlerin esasında
olması beklenen bir durumdur. Zira ontolojik, epistemolojik
ve aksiyoljik tüm boyutlarda Hay
olandan hayata ve hayattan Hay olana doğru akan bir döngü
fikri ve mefkûresi söz konusu ise
hayata değer vermemek, hayatı yadsımak hayat ile hazzı
karıştırıp birini diğerinin yerine
ikame etmeye çalışarak yanlış algılar ile geçmiş, an ve
gelecek dengesini kaybetmek doğru
mudur? Ölüm hakikatini fatalist bir çaresizlik hâline getirip
hayatın kendisinden ölüme
kaçmak ve hayatı değersizleştirmek durumunu içi boş, kadîm
görünümlü, katı bir
simülasyondan başka bir şey olmayan dinî referanslı bazı
unsurlarla desteklemeye
çalıştığımızda hayat ilkesi kendisini ve medeniyetçi tüm
unsurlarını geri çeker. Kut elden
gider. Her şeyin sudan hayat bulduğunu düşünen bir köken
düşüncesi su kenarlarında
medeniyetin geliştiğini ve gaye olarak suyun temizleyici ve
yeniden üretici sıfatını görmezden
gelip suya karşı mesela deniz kenarlarında üryan olmak gibi
bir basit ve fasit anlayışla suyu
ötekileştirdiğinde medeniyetin tüm esasları ile arasına
nasıl bir mesafe koyuyor ise hayattan
kaçan ve kaçak hayatı yaşayan her zihin için durum
medeniyetçi hamleler açısından farklı
değildir. Toplum-devlet-şehir dış yapısı ve mantığındaki
medeniyetin merkezinde hayat
durur. Ona saygı duyulmayan bir yerde insanlık fakirleşir,
yoksunlaşır ve yozlaşır. Daha
fenası çok önemli bir hayatiyet dengesi bozulmuş olur.
Haydan gelen yoka gitmeye başlar.
Haz ile bilgeleşmeyi karıştıran zamane akılları hayatın
içinde hayata yürümeye karşı
dayatmacı kalıplarla Tanrı’yı koymaya kalktıkça hayatın
sahibi ile arasına mesafe
koyduğunun farkında mıdır? Hele laf cambazlığı tefekkür
olmuş ise vay medeniyetin haline
vay. Şeytan, Adem’in toprak doğasına bakıp içindeki cevheri
yok saydığı için melun olmadı
mı? İnsansızlaşan fikriyatımız insansız ve insafsız bir
distopya ağında kendisine ütopya
aramaktadır. Doğu avengers canlıları gibi birtakım
mucizelerin hayatlarına dokunmasıyla
umutsuzluk daire-i fasidelerinin kırılacağını bekleyip
durdukça kendi hayatını daha içinden
çıkılmaz bir yere sürüklüyor. Peki, hayatı ne ile korumak
lazım?
Cevap açık Hakikat. İnsanoğlu kendinden kaçtıkça, kendinde
bilmekle yükümlü
olduğu hakikatten de kaçtığının farkında mıdır? Hayat
yozlaşmadan ve bilgece yaşanacaksa
bunu sağlayacak olan şey perspektiflerden arınmış ve
insanlığın genel-geçer haline dokunma
yetenek ve kabiliyetini taşıyan hakikatle donanması
gerektiğini müdrik olmalıdır. Kendi içine
kapanan ve orada siperden hayata bakan insan öteki
yaratmaktan başka bir şey yapmayacaktır.
Hayat hakikate değil onun kendi gerçeklik çerçevesine göre
şekillenmelidir. Bu cepheleşme
şüphesiz cahiliye devrinin o kaba asabiyesinin ruhunu
taşıyacaktır. Benden ve/veya bizden
olmayan var olan değildir. Bu bakımdan hayata bakan bir
kafanın hakikatle kuracağı ilişki
onu kendileştirmekten öte gidemeyecektir. Kendisi merkezli
bir sığlığa hayatı ve insanı
tıkıştırmaya çalışan hiçbir ideolojik katılık ve kaba
taassup çerçevesi gibi din, felsefe, sanat
yahut kültür merkezli herhangi bir bakış açısı insanlığa
yerel ve genel bazda fayda
sağlayamayacaktır. Burada bizi ayakta tutacak olan fikir
Yunus Emre’nin “Kendine ne
sanusan ayruğa da anu san” dediği yerden bakarak “Bir kez
gönül yıktın ise/ Bu kıldığın
namaz değil/ Yetmiş iki millet dahi/ Elin yüzün yumaz değil”
dediği yerden hayata ve insana
bakabilmek olgunluğuna ulaşabilmektir. Buradan elbette ve
asla namaz kılmak ikincil bir
faaliyetmiş gibi absürt sonuçlar da çıkmamalıdır. Ama içine
namaz kılan dışına gönül
vermelidir. “Bizim arkadaşlar” diye başlayan her cümle
aslında hayatı boş verin çıkarımıza
bakalım demek değil midir? Dava adamları enflasyonu yaşanan
günümüzde en büyük dava
insanın kendisine merhameti, insafı, izanı davası değil
midir? Hülasa hayata değer katmak
hakikate saygı duymakla alakalıdır. Hakikate sadakati
sağlayacak olan şey ne ola? Korku mu?
Burada cevap Haysiyet olacak. İnsanın kandıramayacağı tek
kişi yine kendisi ve
vicdanıdır. Hayatı manalı kılma ve fayda ile çoğaltma için
hakikate müntesip olma yolunda
mesuliyeti sağduyuda tutacak olan şey “haysiyetli olmak”tır.
Haysiyet, insanın kendi iç
murakabesidir. Kendisini zapt u rabt altına aldığı yer tam
da orasıdır. Bu bakımdan
samimiyetsizlik etmeye her zaman meyilli olan insan aklı ve
ruhu kendisini kendisinden bile
korumakla yükümlüdür. Bu bakımdan haysiyetle duran insan
hakikatle yol alarak hayata
değer katma ülküsünde olmalıdır. Bunu yaparken de Kutadgu
Bilig’de bahsedilen iyinin sıfatı
faydalı olmaktır. Fayda başkasına yapılandan zevk almak ve
karşılık beklememeyi gerektiren
bir çerçevede oluşmalıdır. Hülasa canlar; haysiyet,
ontolojik gerçekliğimiz olan hayatın
epistemolojik ilkesi olan hakikati yaşamak noktasında
aksiyolojik/ahlaki/etik ilkemiz
olmalıdır. Değilse laf değirmeninde çok laf öğütür ama bir
arpa boyu yol almadan halimize
şaşıp kalmaya devam ederiz. Bu işler, milyarlarca doların,
şu kadar silahın, bu kadar mal
mülkün, şunca adam toplamanın işi değil temiz niyet ve samimi
kalbin inayetle medeniyetçi
milliyetçilik yolunda yol alacağı azim işlerdir. Türkler
medeniyetçi yola girdikçe hayat onlara
medeniyet varlıklarını gösterecek yolları açacaktır. Tarihin
döngüsünden görünen budur.
● 72 millete bir göz ile bakmayan halka evliya olsa hakikate
asidir…Yunus Emre
Hak için olsun…
Vesselam