VF kat sol
VF kat sağ


Mustafa Kemâl'in havradaki resmî cenâze âyini (51)

Âyine riyâset eden Aşkenaz Hahambaşısı Julien Weill (1873-1950), Versay’da, bir haham babanın ve haham kızı bir annenin çocuğu olarak dünyâya gelmiş, evliliğini de, Hahambaşı Zadoc Kahn’ın kızıyle yapmıştı.

Bir müddet Liseye devâm ettikden sonra Fransa Haham Mektebi’ne girmiş, buradan mêzûn olduğu 1897 senesinde, doğduğu şehre Haham tâyîn edilmişti.

Geniş kültür sâhibi, kuvvetli bir muharrir ve mütercimdi. Têlîf eserleri arasında en al̃âka çekici olanı, 1931’de neşredilen Le Judaïsme (Yahûdilik) olsa gerekdir.

1933’te, Pâris Konsistuarı tarafından, -vefât eden dayısı Jacques Henri Dreyfuss’ün yerine- Pâris Hahambaşısı seçildi.

Haham intihâb edilmesiyle Nazilerin iktidâra gelmesi aynı seneye tesâdüf ediyordu. Bundan sonra, hayâtının mihveri, Nazi propagandasıyle mücâdele ve Nazi zulmünden kaçan dîndaşlarına yardım oldu.

1940’ta Fransa’nın büyük kısmının Naziler tarafından işgâl̃ edilmesinden sonra da vazîfesinin başında kalarak Cemâat̃ine yardıma devâm etme mahâretini gösterdi. Bu gibi hizmetleri sebebiyle, Harbden sonra, kendisine “Légion d’Honneur” nişanı tevcîh edildi.

Siyonist hareketinin muvaffak̆iyeti için büyük gayret göstermiştir. 1939’da, Fransa Hahambaşısı Isaïe Schwartz ve Pâris Konsistuarı Reîsi Robert de Rothschild ile berâber, İngiltere Hük̃ûmetinin Filistin’e Yahûdi hicretini yasaklıyan “Beyaz Kitab”ını şiddetle protesto etmesi, bu gibi hizmetleri cümlesindendir.

İsrâil Devleti’nin têsîsi merâsiminde Fransa Yahûdiliğini o temsîl etti. Bu Devletin têsîsinin ikinci seneidevriyesinin tes’îdinde ise, Pâris Konsistuarı’nın temsîlcisi idi.

25 Nisan 1950’de, 77 yaşında, Pâris’de vefât etti. (Yvette Rachel Kaufman; http://judaisme.sdv.fr/histoire/rabbins/julienw.htm; 24.7.2022)

 

WhatsApp Image 2022-09-23 at 16.59.39.jpeg

(http://judaisme.sdv.fr/histoire/rabbins/julienw.htm; 24.7.2022)

Mustafa Kemâl̃’in havradaki resmî cenâze âyinine riyâset eden Pâris Aşkenaz Hahambaşısı Julien Weill…

***  

 

Dr. Isaac Alcalay

Âyinde  dîğer iki Hahambaşına refâkat̃ eden Dr. Isaac Alcalay, aslen bir Bulgaristan Yahûdisidir. 1881’de, Sofya’da, Haham Abraham Alcalay ve Rifka Arditti’nin oğlu olarak dünyâya geldi.

Viyana Haham Mektebi’nden sonra, 1908’de Viyana Üniversitesi’nden mêzûn oldu. 1909’da Belgrad ve Sırbistan Hahambaşısı tâyîn edildi.

Kral 1. Aleksandr, ona, 1923’te Yugoslavya Hahambaşılığını tevcîh etti ve 1932’de de onu Senatörlükle taltîf etti.

Fikrî tohumları 1923 Carlsbad Siyonist Kongresi’nde atılan 1925 1. Sefarad Kongresi’ne iştirâk̃ etti ve têsîs edilen Cihânşümûl̃ Sefarad Yahûdileri Konfederasyonu’nun Reîs Muâvini intihâb edildi.

1941’de, Nazi işgâlinden kaçarak Sofya’ya, oradan İstanbul’a ve buradan da Filistin’e geçti.

“Filistin’de, Siyonizme desteği ve Theodor Herzl’den onlarca sene evvel Siyâsî Siyonizm fikrini müdâfaa eden Haham Yehudah Hay Alcalay’ın torunu olması sebebiyle, bütün Yişuv’dan sıcak bir kabûl̃ gördü.” (en.wikipedia.org’tan) (“Yişuv”: Filistin’de o zaman Yahûdi Cemâat̃inin mesk̃ûn olduğu arâzî, Yahûdi Yurdu, Yahûdi Cemâat̃i.)

Harb şartlarında, Brezilya’yı da içine alan uzun bir seyâhat̃ten sonra, 1942’de Amerika’ya ulaştı.

1945’te, Nevyork ve ABD Sefaradlarını merkezî bir teşkîl̃âtta birleştirerek Hahambaşı sıfatıyle onların başına geçti. (Bu istikâmette ilk adımı, Dr. Ovadia atmıştı.)

29 Aralık 1978’de, Sefarad Merkezi’nde vefât etti.

Sırbistan Yahûdilerinin târihine dâir eserleri mevcûddur.

1936’da, Dünyâ Yahûdi Kongresi’nin têsîsine iştirâk̃ etmişti. American Joint Distribution Committee, B’nai B’rith ve New Yord Board of Rabbis gibi teşkîl̃âtların İdâre Hey’etleri Âzâsı idi. (https://en.wikipedia.org/wiki/Isaac_Alcalay; 20.7.2022) 

 

WhatsApp Image 2022-09-23 at 16.59.41.jpeg

(The Detroit Jewish News, 14.5.1943, p. 7)

Detroit Yahûdi Cemâat̃inin nâşiriefk̃ârında, Âyinde  dîğer iki Hahambaşına refâkat̃ eden Dr. Isaac Alcalay hakkında mâl̃ûmât veren bir makâle ve kendisinin resmi…

***