Seattle'da ses bombası ile göğsünden vurulan 26 yaşındaki öğrenci Aubreanna Inda'yı tedavi eden yoğun bakım hemşiresi Danielle Meehan'ın tanıklığı: “Bir noktada Aubreanna Inda ‘Ölüyormuşum gibi hissediyorum' dedi. Onu tedavi etmeye başlamamızın ardından 3-4 defa nabzı durdu. Her seferinde kalp masajıyla canlandırdık.”

Hahamlık öğrencisi protestocu Lizzie Horne'un, bir grup protestocu ile birlikte Philadelphia'da bir otoyol kenarında sıkıştıkları sırada memurlar tarafından biber gazı ve göz yaşartıcı gaza maruz bırakıldıktan sonraki tanıklığı: “Birdenbire kalabalığa biber gazı sıkmaya başladılar… Sonra da göz yaşartıcı gaz kullandılar. Tam önümdeki birisi göz yaşartıcı gaz kapsülü ile kafasından vuruldu ve geriye doğru koşmaya başladı. Ona yardım etmeye çalışıyorduk, gözlerini yıkıyorduk; sonra nöbet geçirmeye başladı.”

Denver'da polisin göz yaşartıcı gazına maruz kalan 17 yaşındaki Elena Thoman'ın tanıklığı: “İlk başta soğan doğruyor gibi hissediyorsunuz, sonra derinizin yandığı bir noktaya geliyor… Cildimin çoğu açıktaydı ve bir saat boyunca yandı. Çok fazla öksürttü. Göz yaşartıcı gaz maskeme de bulaştığı için maskemi çıkartmak zorunda kaldım…. COVID olmasına rağmen maskemi çıkartmak zorundaydım.”

NBC Haber foto muhabiri Ed Ou'nun, diğer basın mensuplarıyla birlikte Minneapolis'te polis memurlarının saldırısına uğradıktan sonraki tanıklığı: “Biz devamlı olarak ‘Basın, basın' diye bağırmamıza rağmen biber gazı spreylerini çalkalamak ve bize sıkmak için yeterince zamanları vardı.” Polisler coplarla onları döverken ve bombalar, göz yaşartıcı gaz ve biber gazı ile onlara saldırırken grup kaçışı olmayan bir yerde kuşatılmıştı. Ed Ou'nun başı kanıyordu. Defalarca yardım istemesine rağmen, birçok kolluk görevlisi yardım etmeden yanından geçip gitti. Ed Ou yakındaki bir hastanede tedavi gördü ve kafasındaki yaralanma nedeniyle dört dikiş atılması gerekti. “Kariyerimin büyük bir kısmını gazeteci olduğumu saklamam gereken ve paylaşım yaparken dikkatli olmam gereken yerlerde harcadım. Burası benim yaptığım işi söyleyebileceğim tek yer olmalıydı.”

Chicago'da polis tarafından dövülen yasal gözlemci Jack'in* tanıklığı: “Üç-dört polis beni arkamdan bir beton bariyerin üstüne çekti ve bir tekerlekli sandalye rampasına fırlattı. Sırt üstü düştüm ve şapkamı kaybettim. Etrafa bakarken üç-dört polis bana coplarla vurmaya başladı. Başka bir protestocu polisleri durdurmaya çalıştığında ona da vurmaya başladılar. Bunlar olurken insanlar ‘yasal gözlemci' diye bağırıyordu. Çömelmiştim, kendimi korumaya çalışıyordum ve onlara ‘Direnmiyorum, direnmiyorum' diyordum.”

Uluslararası Af Örgütü, Black Lives Matter protestocularına karşı polis şiddetini gözler önüne seren çalışmasındaki tanık ifadeleri ile başlamak istedim. Vahşeti, yaşayanlardan daha iyi anlatamazdım. Durumun en kötü yanı ise bu polisler cani değil, sıradan insanlar. Deney filmi sıradan insanların eline güç geçince ne hale geldiklerini anlatıyor.

Deney, Paul T. Scheuring  tarafından yönetilen ve başrollerini Adrien Brody, Forest Whitaker, Cam Gigandet, Clifton Collins, Jr. ve Maggie Grace'in  paylaştığı 2010 Amerikan drama gerilim filmi.

Film,1971 yılında yapılmış olan ‘Stanford Hapishane Deneyi'ni konu alıyor. Hikayeye göre 26 kişi psikolojik bir deney için hapishanede yöneten ve yönetilenler olarak iki gruba ayrılır.  Senin benim gibi sıradan insanların yöneten koltuğunda yaşadığı güç zehirlenmesini anlatan harika bir yapım.

Polis şiddetinin geldiği nokta

Polis şiddetinin en çok yaşandığı yer ABD. Her yıl ABD'de 1000 civarında kişi polis tarafından öldürülüyor. Özellikle siyahilere yönelik şiddet durmuyor. En son 25 Mayıs 2020'de Minnesota Eyaleti'ne bağlı Minneapolis'te 46 yaşındaki George Floyd, bir polis memurunun diziyle dokuz dakika boyunca boynuna bastırmasının ardından hayatını kaybetti.

2019'da Brezilya'nın Rio de Janeiro kentinde polis 1.810 kişiyi öldürdü (ortalama günde beş kişi).

2019'da Kenya polisi 122 kişiyi öldürdü.

Ekim 2019 ile Ocak 2020 arasında Irak'ta polis 600 civarında protestocuyu öldürdü.

2015 ile 2018 arasında Jamaika'da 500'ün üzerinde kişi polis tarafından vurularak öldürüldü, 300'ün üzerinde kişi ise vurularak yaralandı.

Uluslararası Af Örgütü'nün  polis şiddetine karşı çözümü önerisi

Dünyanın çeşitli yerlerinde polisin hukuka aykırı, orantısız güç kullanımı ölümcül sonuçlar doğuruyor.  Uluslararası Af Örgütü polis şiddetine 5 karşı maddelik çözüm sunuyor. Bunlar;

Polisin güç ve ateşli silah kullanımına başvurma yetkisi, yasalarla ve yeterli ölçüde düzenlenmelidir.

“Yaşamın korunması” ilkesi, yasalarla güvence altına alınmalıdır. Öldürücü güç yalnızca insanları olası bir ölüm veya ağır yaralanma tehlikesine karşı korumak amacıyla kullanılmalıdır.

Polisin güç kullanımının yaralanma veya ölümle sonuçlandığı durumlarda zaman kaybetmeksizin kapsamlı, bağımsız ve tarafsız soruşturmalar yürütülmelidir. Sorumlular adalet önüne çıkarılmalı ve adil yargılanmalıdır.

Protestolar sırasında polis, barışçıl protestoları kolaylaştırma yükümlülüğüne uygun davranmalıdır ve polisin başlangıç noktası güç kullanımı olmamalıdır.

Öldürücü güç kullanımı söz konusu olduğunda gözaltındaki kişiler, herkesle eşit haklara sahiptir.

21 Bridges (2019)

Polis şiddetini perçinleyen kurumlarını başında medya geliyor. Özelikle sinema dünyasında polis şiddeti gerekçelendiriliyor. Her filmin sonunda olay çözülüyor ama organizma kendini yeniden inşa ediyor. Geçtiğimiz yıl çıkan 21 Bridges  polis şiddeti temasını ele almış. Ama neresinden ele almış belli değil.

21 Bridges , Adam Mervis ile Matthew Michael Carnahan tarafından yazılan Brian Kirk tarafından yönetilen Amerikan aksiyon gerilim filmi. Filmin başrollerinde Chadwick Boseman, Sienna Miller, J.K. Simmons yer alıyor.

Film iki şüpheli polis katilini bulmak için Manhattan'ın 21 nehir geçişinin kapatılmasını anlatıyor. Hikayeye göre NYPD dedektifi polis katillerinin peşine düşer ve beklenmedik bir komplo ortaya çıkar.

Film aksiyon sahneleri ve Chadwick Boseman karizması ile izlenilesi yapımlardan. Ancak filmde politik bir sorun var. Yönetmen polis şiddetiyle ilgili omurgalı bir duruş sergilemek istemiş, ama suya sabuna dokunmadan. Herkesin kendine göre bir doğrusu vardır ama insanları sistematik olarak öldürüldüğü yerde doğru bir tanedir. Bu durumda yönetmen doğrunun ne olduğundan emin değil sanırım.

2019 yılında vizyona giren 21 Bridges eleştirmenlerden karışık yorumlar aldı. Dünya çapında 33 milyon dolarlık bir üretim bütçesiyle 49 milyon dolar hasılat elde etti.