Yaşamın sıcak nefesi ve merhametli eli, sokaklardan, marketlerden, parklardan ve bahçelerden hızla çekilmekte. Şehirler terk edilmiş, hayaletler ıssız sokaklarda volta atmakta. İnsanlar, kendileri için dizayn edilmiş sanal dünyalarında, başka yaşamları beğenmek yahut kötülemek, kendi ideolojilerini yüceltmek ve başka ideolojileri yermekle meşgul. İsimler sahte, fotoğraflar çalıntı, sözcükler en masum sevinçlerin celladı. Bir nefret kumpanyası ki oynayan da izleyen de mağdur.

İletişimin, sohbetin, ticaretin ve ilişkilerin sanal olduğu dijital bir çağdayız. İnternet ve sosyal medya kullanımının hızla yayılmasıyla adeta dijital bir dünyanın içinde yaşamaya başladık. Öyle ki, market alışverişinden mezarlık ziyaretine kadar yaşama dair pek çok işi internet tabanlı uygulamalar üzerinden yapmak mümkün.

Araştırma sonuçları internet ve sosyal medya kullanımının küresel yayılımının son derece hızlı olduğunu gösteriyor. Araştırma sonuçlarına göre 2020 yılı Nisan ayı itibariyle, dünya genelindeki aktif internet kullanıcısı 4, 57 milyar kişi. Aktif sosyal medya kullanıcısı ise 3, 81 milyar kişi (https://www.statista.com/statistics/617136/digital-population-worldwide/).  

İnsan iletişiminin ve etkileşimin çok yoğun olduğu sosyal medya ortamlarının çok iyi yönetilmesi, çok güçlü normların ve kontrol mekanizmalarının tesis edilmesi, kullanıcıların mağdur olmaması ve bu platformların insanlık için bir fayda aracı olması açısından zorunluluktur. Müsbet manada kullanılırsa sosyal medya, hayırlı ve güzel işlerin çok kısa bir zaman diliminde ve kolaylıkla milyarlarca insana ulaşması için bir araçtır. Menfi manada kullanılması halinde ise her gün başka bir türüne şahit olduğumuz siber zorbalığın, algı operasyonlarının, kitle hareketlerinin, itibar suikastlarının zemini haline dönüşür.

Bugün neredeyse tüm ülkeler sosyal medya reformunu öncelemekte ve bu kontrolsüz gücü dizginlemek için çözüm yolları aramaktadır. Bu sorun dünyanın sadece doğusu ve batısıyla ilgili değil beynelmilel bir durumdur. Ne yazık ki sosyal medya platformlarını yönetenler adeta kasıtlı bir husumetle insanları provoke etmekte, insanların dikkat ve algılarını kendi istedikleri istikamete kanalize etmekte ve toplumsal çatışmalara zemin hazırlamaktadır.

Bugün neredeyse tüm sosyal medya uygulamalarında sahte bir profil oluşturup, terör videolarını, cinsel taciz görüntülerini, farklı inanç ve değerlere dair saldırı videolarını, husumet duyulan herhangi bir kişiye yönelik küfür, hakaret, aşağılama gibi eylemleri yapmak mümkün. Kaldı ki bunların farklı örneklerine her gün şahit oluyoruz.

Almanya, Avustralya, Çin ve Rusya gibi ülkeler sosyal medyaya yönelik bir takım yasal düzenlemeleri hayata geçirdiler ve pek çok ülkede bu duruma yönelik yasal düzenlemeler yapma hazırlığında. Mevcut duruma ülkemiz açısından bakacak olursak, bizdeki durumun da iç açıcı olmadığı ortada. İnsan kavramına dair tek yakınlığı sureti olan kimi yaratıklar her gün başka bir değeri, başka bir masumiyeti, başka bir kurumu veya kişiyi hedef almakta, gizli bir profilin ardından hakaretler yağdırmakta, yalanlar uydurmakta, nefret ve kötülük yaymakta. Bu duruma daha fazla seyirci kalınması halinde ülkemiz açısından telafisi mümkün olamayan durumlar ortaya çıkabilir. Bozma, bölme ve çürütme aygıtına dönüşen bu zemin bataklık olmaktan çıkarılmalıdır. Birkaç basit müdahale ile bunu yapmak mümkündür. Naçizane önerilerim şunlardır;

• Tüm bireysel ve tüzel kişilere ait sosyal medya hesapları gerçek bir kişiye ait kimlik bilgisiyle açılabilmelidir.
• Sosyal medya kullanıcılarının IP numarası profil bilgilerinde online görülebilmelidir.
• Siber suçların tanımı ve bunların cezai müeyyidesi yeniden belirlenmelidir.
• Paylaşılan olumsuz içeriklerden sadece bireysel kullanıcılar değil, sosyal medya platformları da sorumlu olmalıdır.

Ve tabi ki bilinçli medya kullanımı konusunda insanımızı eğitmemiz gerek. Zira bir şeyin iyi veya kötüye dönüşmesinin sebebi yine insandır. O vakit insanı iyi yetiştirelim, ona güzel hasletler kazandıralım ki onun elinden, dilinden, kalbinden ve zihninden çıkanlar da faydalı ve güzel olsun…

Vesselam…