15 Ekim 2018

Suriyeli Yasin Paşa’nın Türkiye-Suriye...

Bu ilginç olayı o  günlerde Atatürk'ün yanında bulunan Binbaşı Hüsrev Gerede günlüğünde şöyle anlatıyor:Yasin Hilmi, Paşa rütbesiyle Suriye'de Arap ordusu Genel kurmay Başkanı ve Cemiyet-i İslamiye reisi imiş. Bu Iraklı Bağdatlı Taha'nın kardesi olacak. Yunus Vehbi adında birini Diyarbakır'a göndermiş.13'üncü Kolordu Komutanı aslen Arap ırkından  namuslu, dindar bir asker olan Cevdet Bey bildirdi. Amaçları, İslamiyetin bağımsızlığa kavuşmasına, Suriye ve Irak'ın özerkliğine yardım ve ileride Türklerle birlikte  devletler halinde yaşama istekleri üzerine bilgi vermek imiş. (Gerede-Önal-2003:98-99)

 15 Ekim 1961: 1961 Genel Seçimlerinin Yapılması

 17 Eylül 1961 tarihinde eski Başbakan Menderes İmralı'da asılarak katledildi. Henüz ülke ve siyaset hayatı bu derin darbenin hicranını yaşarken, idamların ardından henüz bir ay dahi geçmeden, 15 Ekim 1961 tarihinde serbest seçimler yapıldı. Yaklaşık 1.5 yıldır büyük bir suskunluk içinde olanları izleyen halk, darbecilere hiç ummadıkları bir ders vermiş, DP'nin devamı olan partilere oyunu akıtmıştı. AP, YTP ve CMKP geçerli oyların % 62,5'unu alarak 277 milletvekili ve 114 senatör ile TBMM'de temsil edilme hakkı kazanmıştı.

 Yapılan seçimlerde oylar partiler arasında şöyle dağılmıştı:

 Seçmen sayısı:                        12.925.395

Katılan seçmen sayısı:            10.522.716

Seçime katılma oranı:             % 81

Geçerli oy sayısı:                    10.138.035

 

Partinin adı     Aldığı oy        Oy Yüzdesi      Milletvekili      Senatör

AP                   3.527.435         % 34.8              158                  71

CHP               3.724.435          % 36.7               173                 36

CKMP            1.415.390          % 14                    54                 18

YTP                   939.193          % 13.7                 65                 25

Bağımsızlar          91.732          % 0.8 (Çavdar,2000:122)

 Eski Başbakan Adnan Menderes,  Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan'ın idamından kısa süre sonrasına denk gelen seçimlerde halk DP'nin mirasçısı kabul edilen partilere verdiği oyla darbecilere bir cevap verdi. Zira CHP 173, AP 158, CKMP 65 ve YTP 54 vekil çıkarmıştı.

 Dönemin önemli aktörlerinden Prof. Dr. Ali Fuat Başgil de 15 Ekim seçimlerinin ardından Cuntacıların seçimleri iptal etmeyi düşündüklerini, bunun hukuki alt yapısını kurgulamak için Hukuk Fakültesi'nden bazı öğretim üyeleriyle görüştüklerini nakleder. (Başgil,1990:103)