VF kat sol
VF kat sağ

31 Ağustos 2021

​Yangın felaketi sonrası yörüklere dair birkaç not

Yörükler/Türkmenler/Oğuzlar Anadolu’nun Türkiye olması ve Selçuklu merkezinde gelişen olaylar çerçevesinde merkezi bir konumda yer alırlar. Onların göçer kültürü sosyal ve ekonomik pek çok alana dair katkıyı sağlar. Şehirlerde yer alan Yörükler de bu kültürün zemininde, muasır hayatta varlığımızı temine çalışırlar.

Mustafa Kemal Atatürk’ün “Arkadaşlar! Gidip, Toros Dağları'na bakınız, eğer orada bir tek Yörük çadırı görürseniz ve o çadırda bir duman tütüyorsa, şunu çok iyi biliniz ki bu dünyada hiçbir güç ve kuvvet asla bizi yenemez” diyerek zikrettiği Yörükler, ülkemizi son günlerde vuran yangınlarda büyük zararlara uğradılar. Bu yangınlarda zarar gören tüm vatandaşlarımıza kolaylık, canını kaybedenlere rahmet diliyorum. Bu yazı çerçevesinde birkaç nokta ile yangından zarar gören Yörüklere dair bazı tespitlerim ile Yörük çadırlarının ve köylerinin geleceğe salimen ulaşmaları için gerekenlere dair düşüncelerimi paylaşmak istiyorum.

Son yangın felaketleri sonrasında zarar gören Yörük köyleri için yapılması gereken bazı şeylerin olduğu ortadadır. Zira buraların boşalması ve Yörüklerin şehre inmek zorunda kalmaları önemli bir kültürü yaşanmaz kılacağı gibi bölgedeki pek çok faaliyetinde yapılmaması sonucu atıl kalma neticesini doğurabilecektir. Bu bakımdan yangınlardan etkilenen Yörüklerin yerlerinde kalması için gereğini yapmak gerekmektedir. Bu cümleden olarak yapılması gerekenlerden birisi Yörüklerin sosyal ve ekonomik faaliyetinin dayandığı orman alanlarında yer tahsisi yapılması ve bu şekilde Yörüklerin kayıplarını telafi ve mevcudu devam ettirip geliştirme imkânının verilmesi önemli görülmektedir. Yörüklere verilecek bu destekler şüphesiz ormanların korunmasına da katkı verecektir.

Yörüklerin hayatında asırlardır hayvancılık çok önemli bir yer tutar. Bu bakımdan yangınlardan kurtulan hayvanlar ve hayvancılık faaliyetinin devamı için otlak tahsisi konusu son derece önemlidir. Şu an mevsim gereği hayvanlar için bazı ihtiyaçlar görülebilse de bölgede ifade edildiğine göre Ekim ve Kasım aylarında saman desteği yapılması Yörükler için faydalı olacağı düşünülmektedir. Buna ilave olarak ise Yörüklerin bu temel uğraşından kopmamaları, ülkemizin ihtiyacı olan et üretimi gibi noktalarda Yörüklere kaybettikleri hayvanlar varsa bu açıdan da hayvan yardımı yapılması faydalı olacaktır.

Bunların yanında Yörüklerin sosyal hayatlarının devamının temel konusu Türkistan’dan Anadolu’ya göç meselesidir. Yaylak ve kışlak düzenine bağlı hayat yörük hayatının esas umdelerinden biridir. Bu sebeple yaşanan son felaketler sonrası Yörüklerin hayatlarının düzenli devamı için göç güzergâhlarının tespiti ya da alternatif güzergâhlar belirlenmesi modern zaman içerisinde oldukça zorlaşan bu hayatın, geleneğin ve kültürün korunması için gereğinin yapılması da önem taşımaktadır. Bazı üniversitelerimizde yer alan YÖRKAM’lar (Yörük Kültürü Araştırma Merkezleri)’a da bu manada proje ve uygulama noktasında önemli görevler düşeceği muhakkaktır. Yörükler bu geliş gidişlerini modern hayatın içine sıkıştırıp yapmakta ve devam ettirmekte zorluklar yaşamaktadırlar. Söz konusu sıkıntıları aşmak için tedbirler alınması son yangınlar sonrasında önem kazanan bir husus haline gelmiştir. Bu bakımdan bu göç yollarının nihai varış noktası olan yaylak ve kışlak alanlarının belirlenmesi ve tahsisi yoluyla Yörüklerin bu hayat düzeni ve buna bağlı üretimin daha verimli hale gelmesi mümkün olacaktır. Hatta yangın felaketinin yaralarının sarılması sonrası belirlenmiş yerlerde göç ve Yörük hayatı turizmi geliştirilerek ülkemizde şehirlerde yaşayan ve deniz turizmi dışında arayışa giren iç turist ve hatta dış turist için belirli günlerde Yörük hayatı içinde tatil yapacakları bir alanın geliştirilmesi de önemli olacaktır. Yayla turizmi olarak da adlandırılan bu faaliyet Yörüklerin hayatına bir ekonomik katkı olarak katıldığında ülkemiz ve Yörükler için fayda hâsıl olacaktır, diye düşünüyoruz.

Yörükler bu ülkenin temel taşlarından biridir. Bu topraklar Türk yurdu olduysa, bu, Türkmenlerin siyasi, sosyal ve ekonomik alandaki başarıları ile mümkün olmuştur. Bu bakımdan son yangınlarda zarar gören Yörük köyleri dikkatle ele alınmalı ve zararlarının giderilmesi için devletimiz tarafından alınacağında şüphe olmayan çalışmaların zaman kaybetmeden başlayıp devam etmesi kışa doğru giderken büyük ehemmiyet taşıyacaktır.