13 Şubat 2018

13 Şubat'ta aslında ne oldu?

13 Şubat 1878:  Sultan 2.Abdülhamit'in Meclisi Mebusanı Feshetmesi

1876 Anayasası'na göre, müslim-gayrimüslim teba din ve mezhepleri dışında, her hususta eşit hak ve vazifeye sahiptiler. Sultan II.Abdülhamid, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın sona ermesiyle birlikte 13 Şubat 1878'de Meclis-ı Mebusan'ı süresiz olarak tatil etti. Birinci Meşrutiyet l yıl l ay 21 gün sürmüştü. Milletvekillerinin vazifeleri sona ermesine rağmen, ayan azalarının vazifesine son verilmedi. Ayan azaları, hayatları boyunca ayan azası unvanını taşıdılar.

Sultan 2.Abdülhamit'in Meclisi fesih kararının gerekçesine dair çeşitli kanaatler mevcuttur.

Kemal Karpat'ın tespitine göre; İkinci yasama dönemindeki bazı mebuslar Sultanı bürokrasinin başı olarak görmekte ve ülkenin içine düştüğü felaketlerden öncelikle onu sorumlu tutmaktaydı. İçlerinden biri, Sultanı 1878'de Ruslara karşı kaybedilen savaştan bizzat sorumlu olmakla suçladı. Çok geçmeden Sultan 2. Abdülhamid parlamentoyu kapattı ve mebusları seçim bölgelerine geri gönderdi. (Karpat,2007:142)

Ahmet Kabaklı'ya göre ise Birinci Meşrutiyet Meclisi'nde Müslüman olmayanlar, kendi ırk ve dinleri için çalışmayı devlete ihanet derecesine vardırdıkları için, Sultan Hamid o Meclis'i kapamak zorunda kalmıştı.(Kabaklı,1989:69)

HAZIRLAYAN: HÜSEYİN YAĞMUR