Arakan İçin Yeni Bir İnsan Hakları Bildirgesi Şart

Arakan'da yaşananları, tüm milli hassasiyetlerimizden soyutlanarak, İnsan Hakları Bildirgesindeki maddeler açısından okuduğumuzda dahi ortaya çıkan manzara meselenin vahametini gösteriyor. Olaya en objektif? ve soğukkanlı bu yerden! bile bakıldığında ne kadar çarpık ve haksız bir durum olduğu ortadır. Modern dünyanın ana referanslarından biri ile Arakan olayını okuduğumuzda insanlığın girdiği çıkmaz sokak aşikârdır. Bu noktada A. H. Tanpınar, Saatleri Ayarlama Enstitüsü eserinde insanoğlu insanoğlunun cehennemidir derken mükerrer bir insanlık haline işaret eder. İnsan Hakları Beyannamesi ile insanın hakkını koruduğu iddia eden modern hür dünyayı, buradan açıkça görmeleri için, cehennem haline gelen Arakan'a kendi kriterleri açısından bakmaya davet ediyoruz. İnsanların öldüğü yerde insanlığınızı öldürmeyin bari asırlar sonra torunlarınıza utançtan başka bir şey kalmayacak. Tanpınar, aynı eserinde saatin kendisi mekân, yürüyüşü zaman, ayarı insandır... Bu da gösterir ki zaman ve mekân insanla mevcuttur!' tespitiyle insanın petrolden, gazdan, her türlü stratejik plandan önemli olduğunu anlayacağımız bir işarette bulunur. İnsanlığın ayarı beyannamenizde yazılan ilkeler değil onu samimiyetle her yerde ne kadar uygulayıp uygulamadığınızdır. Hülasa, ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz!

Madde 1- Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler, birbirlerine karşı kardeşlik anlayışıyla davranmalıdırlar. Arakan'da yaşananlara bakıldığında daha ilk baştan büyük bir haksızlığın, insan hakkı suçunun söz konusu olduğu görülecektir. Özgürlük, onur ve eşitlik Rohingyalılar için söz konusu edilememektedir.

Madde 2- Herkes, ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal veya başka bir görüş, ulusal veya sosyal köken, mülkiyet, doğuş veya herhangi başka bir ayrım gözetmeksizin bu Bildirge ile ilan olunan bütün haklardan ve bütün özgürlüklerden yararlanabilir. Ayrıca, ister bağımsız olsun, ister vesayet altında veya özerk olmayan ya da başka bir egemenlik kısıtlamasına bağlı ülke yurttaşı olsun, bir kimse hakkında, uyruğunda bulunduğu devlet veya 203 İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ülkenin siyasal, hukuksal veya uluslararası statüsü bakımından hiçbir ayrım gözetilmeyecektir. Arakan'da ayrımcılığın her türlüsü yapılıp beyanname de bahsedildiği üzere siyasal, hukuksal ve uluslararası statüler açısından tüm haklar çiğnenmiş durumdadır. Yoruma gerek yok!

Madde 3 -Yaşamak, özgürlük ve kişi güvenliği herkesin hakkıdır. Bu maddede bahsedilen insan hakkının Arakan söz konusu olduğunda üzerinden konuşulamayacak kadar vahim bir manzaranın olduğu, etnik temizlik yapılan bir yerde yaşam ve güvenlik hakkından bahsetmenin abes olacağı ortadadır.

Madde 4- Hiç kimse kölelik veya kulluk altında bulundurulamaz, kölelik ve köle ticareti her türlü biçimde yasaktır. Myanmar'daki müesses nizam Arakanlı Müslümanlara hukuki bir hayat alanı tanımadığı gibi onları kendilerinin kölesi olacak bir tarzda yaşamaya mahkûm etmektedirler. Kendilerinden izinsiz evlenmenin bile söz konusu olamadığı o yerde egemen güçlerin ayak işlerini gören köleler olmanın ötesinde bir statüleri olmadığıysa aşikârdır.

Madde 5- Hiç kimseye işkence yapılamaz, zalimce, insanlık dışı veya onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz ve ceza verilemez. Bu maddede bahsedilen konunun ihlaline dair görsel tüm belgeler bu konudaki faciayı açıkça ortaya koyduğundan fazla söze hacet yoktur. Açıkça insan hakkı ihlali ve suçu işlenmektedir.

Madde 6- Herkesin, her nerede olursa olsun, hukuksal kişiliğinin tanınması hakkı vardır. Madde 15 1. Herkesin bir yurttaşlığa hakkı vardır. 2. Hiç kimse keyfi olarak yurttaşlığından veya yurttaşlığını değiştirme hakkından yoksun bırakılamaz. Arakanlıların 1980lerden beri hukuki kişiliği olmadığından insan hakları beyannamesinin bu maddesi çoktandır çiğnenmektedir. Bu iki maddeye göre Arakan'da büyük bir insan haklı ihlali olduğu açıktır.

Madde 9- Hiç kimse keyfi olarak yakalanamaz, tutuklanamaz ve sürgün edilemez. Arakan'da keyfi olarak tutuklama ve sürgün yanında katliamında bir temizlik operasyonunun sürdüğü göz önüne alındığından bu madde üzerinden de suç işlendiği açıktır.

Madde 12- Kimsenin özel yaşamına, ailesine konutuna ya da haberleşmesine keyfi olarak karışılamaz, şeref ve adına saldırılamaz. Herkesin bu gibi karışma ve saldırılara karşı yasa tarafından korunmaya hakkı vardır. Yakılan evlere bir günde imha edilen köy sayıları göz önüne alındığından bu madde uyarınca yaşanan insan hakları ihlali açıkça görülmektedir.

Madde 13 1. Herkesin bir devletin toprakları üzerinde serbestçe dolaşma ve oturma hakkı vardır. 2. Herkes, kendi ülkesi de dahil olmak üzere, herhangi bir ülkeden ayrılmak ve ülkesine yeniden dönmek hakkına sahiptir. Arakan'da bir köyden başka bir köye geçmek için bile izin alınması gerektiği göz önüne alınırsa bu maddenin de mülga olduğu açıktır.

Madde 16 1. Yetişkin her erkeğin ve kadının, ırk, yurttaşlık veya din bakımlarından herhangi bir kısıtlamaya uğramaksızın evlenme ve aile kurmaya hakkı vardır. 2. Evlenme sözleşmesi, ancak evleneceklerin özgür ve tam iradeleriyle yapılır. 3. Aile, toplumun, doğal ve temel unsurudur, toplum ve devlet tarafından korunur. Bu maddede bahsedilen husus Rohingyalılar için Arakan'da izine tabidir. Yönetimin izin verdikleri dışında evlenmek mümkün değildir.

Madde 17 1. Herkesin tek başına veya başkalarıyla ortaklaşa mülkiyet hakkı vardır. 2. Hiç kimse keyfi olarak mülkiyetinden yoksun bırakılamaz. Arakan'da insanlar vatandaşlık gibi temel haklardan mahrum olduklarından herhangi bir mülkiyet haklarından da söz edilmemektedir.

Madde 18- Herkesin düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne hakkı vardır. Bu hak, din veya topluca, açık olarak ya da özel biçimde öğrenim, uygulama, ibadet ve dinsel törenlerle açığa vurma özgürlüğünü içerir.  Madde 26 1. Herkes eğitim hakkına sahiptir. İnsan haklarının bu en temele meselesi, modern dünyanın çoğulculuk kavramıyla üstünde en fazla durduğu bu meseleye dair Arakan'da herhangi bir iz bulmak zordur. Bu özgürlüğün temizlik operasyonu yapan güç tarafından yok sayılan bu toplum için öngörülmeyeceği açıktır. Eğitim konusunda da benzer durumun gerçekliği herhangi bir yoruma meydan vermeyecek derecede açıktır.

Madde 23 1. Herkesin çalışma, işini serbestçe seçme, adaletli ve elverişli koşullarda çalışma ve işsizliğe karşı korunma hakkı vardır. Arakan'da Rohinyalıların çalışma izinleri olmadığı için bu hakları da ihlal edilmektedir.

Arakan'da yaşananlara her türlü milli ve dini kimliğin üstünde insanlık ve insan hakları nazarından bakıldığında durum genel hatları ile böyledir. İnsan Hakları ihlallerinin en üst düzeyde yaşandığı görülen bu yere dair geniş yorumlara hacet yoktur. Uluslararası hukukun işletilmesi durumunda Myanmar için uzun bir faturanın çıkacağı ortadadır. İnsan Haklarını koruyan başlıca metinlerden olan bu beyannameye göre uluslararası mekanizmaların harekete geçirilerek Arakan'daki durumun vahameti ortaya konularak eylem durumuna geçilmelidir.

Arakan ve insanlık için yeni bir insanlık bildirgesi şart, insanlığın modern zaviyesi ve vicdanı artık insanı ve insanlığı taşıyamıyor. Kınamalarla, endişe açıklamaları ile uluslararası hukukun açıkça, gösterilmeye çalışıldığı üzere defalarca ihlal edildiği bir yerde sonuca varılamayacağı aşikârdır. Hele söz konusu Müslüman olunca sessizlik zulmün makyajı oluveriyor. Tanpınar bahsedilen eserinde sabır, insanoğlunun tek kalesidir der. Arakan ve insanlık için yeni bir beyanname şart, BMGK hala ıslık çalarak meselenin etrafında dolaşmaya devam ediyor.

Dünya insan hakları beyannamesinden de büyüktür!

Vesselam!