(4.1.2012; https://www.berlinturk.com/de/node/14857;  29.8.2022)

Ayasofya Şadırvanı’ndaki restorasyon çalışmalarından Ocak 2012’deki bir intibâ… (Şadırvan’ın restorasyonu hakkında tafsîl̃ât için, bu çalışmalara katılmış olan Esengül Yıldız-Altunbaş’ın makâlesine mürâcaat edilebilir: “Ayasofya, I. Mahmud Şadırvanı 2011 Yılı Restorasyonu”, Uluslararası İstanbul Tarihi Yarımada Sempozyumu 2013, Ed.: Doç. Dr. Nazlı Ferah Akıncı, Yıldız Teknik Üni. Yl., 2013, ss. 220-221)

***  

 

“İnşâallâh, bu açılışlar, büyük kutlu açılışın müjdesi olur!”

Ayasofya Kütübhânesi ile Şadırvan’ının restorasyon sonrası tekrâr ziyârete açılışlarına dâir resmî merâsimi icrâ etmek, 18 Eylûl 2015’te, kıymetli Kültür ve Turizm Vekîlimiz Yalçın Topçu’ya nasîb oldu ve muhterem Vekîlimiz, açılış merâsimine târihî ehemmiyet kazandıran pek mânîdâr bir beyânâtta bulundu: “İnşâallâh, bu açılışlar, büyük kutlu açılışın müjdesi olur!”

Hitâbesine şehîdlere rahmet diliyerek ve “mübârek mek̃ânlar hürmetine terör bel̃âsının kalkması için duâ ederek” başlıyan muhterem Yalçın Topçu, evvel̃â Kütübhâne ve Şadırvan hakkında târihî mâl̃ûmât vermiş, ayrıca restorasyon çalışmalarının toplam mâliyetlerini bildirmişti. Buna göre, Kütübhâne için 1,5 milyon, Şadırvan için de 560 bin TL masraf yapılmıştır.

Nutkunun târihî ehemmiyeti hâiz pasajını (neşri sırasında nak̆il ve dizgi hatâları yapılmış olabileceğini farzederek) birkaç rötuşla ik̆tibâs ediyoruz:

“Ayasofya bizim medeniyetimizde çok önemli bir yere sahiptir. Küçük yaşlardan beri ecdanının da yoluna baş koyduğu İstanbul’u fethedip Hz. Peygamber’in müjdesine mazhar olma fikrine (kendini) adamış olan Fatih Sultan Mehmet Han hazretleri, ‘başaramayacağı bir işe girişmekle’ (kendisini) itham edenlere, ‘Ya ben İstanbul’u alırım ya da İstanbul beni alır’ (şeklinde mukabele etmiş) ve 29 Mayıs 1453 günü hocası Akşemsettin hazretlerinin manevi önderliğinde mübarek ordusuyla birlikte İstanbul’u fethetmiş, bu güzide şehrin kapılarını İslam’a ve aziz Türk milletine sonuna kadar açmıştır. İnşallah bugünkü açılışlarımız büyük kutlu açılışın müjdecisi olur.” (18.9.2015; https://www.nurdanhaber.com/tr-tr/haberler/715/bakan-topcu-insallah-bugunku-acilislarimiz-buyuk-kutlu-acilisin-mujdecisi-olur/; 11.9.2022)

Topçu, nutkunda ifâde ettiği “İnşâallâh, bu açılışlar, büyük kutlu açılışın müjdesi olur!” şeklindeki târihî temennîsiyle ne kasdettiğinin sorulması üzerine de yine kısa ve gâyet mânîdâr bir cevâb vermiştir:

“1,5 milyar insanın sahip olduğu bir hayale sahibim. ‘Büyük kutlu açılış’ derken bunu kastettim. İnşallah bu açılışlar büyük ve kutlu açılışa vesile olur! Bunda anlamayacak ne var?” (18.9.2015; https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/istanbul/topcu-insallah-bu-acilislar-buyuk-kutlu-acilisin-mujdesi-olur-10977503; 11.9.2022)

Topçu’nun ve onunla berâber yüz milyonlarca Müslümanın temennîsi, neredeyse bir asırlık engellemelerden sonra, Elhamdülillâh, beş sene sonra tahakkuk etti!

 

(18.9.2015; https://www.aydin24haber.com/topcu-insallah-bu-acilislar-buyuk-kutlu-acilisin-mujdesi-olur-126448h.htm; 29.8.2022)

(https://aregem.ktb.gov.tr/TR-144439/ayasofya-i-mahmut-sadirvani-ve-kutuphanesi-ziyarete-acildi.html; 29.8.2022)

 

Ayasofya Kütübhânesi ve Şadırvanı’nın, restorasyon sonrasında, kıymetli Kültür ve Turizm Vekîlimiz Yalçın Topçu tarafından 18 Eylûl 2015’teki resmî açılış merâsiminden iki intibâ: Muhterem Vekîl (sağdaki resimde, soldan dördüncü), Ayasofya Şadırvanı önünde târihî beyânâtını verirken ve aslî hâline döndürülmüş Kütübhâne’nin Okuma Odası’nda, maiyetiyle bir arada… Yüz milyonlarca Müslümanın hissiyâtına tercüman olan “İnşâallâh, bu açılışlar, büyük kutlu açılışın müjdesi olur!” şeklindeki temennîsi, beş sene sonra tahakkuk edecekdir…

***    

 

Kemalist Totaliter Rejimin yerle yeksân ettiği bir ecdâd yâdig̃ârı:

Ayasofya Medresesi

Ayasofya Medresesi, Câmi’in şimâl̃inde, onun Topkapı Sarayı’na nâzır cephesinde, Fâtih Mehmed Han’ın bir vakfı olarak inşâ edilmiştir. Binâenaleyh, ilk bânîsi, Fâtih merhûmdur ve bil̃âhare ne kadar tâdilât, tâmirât geçirmiş olursa olsun, hattâ yıkılıp tekrâr inşâ edilmiş olsa dahi, 20. asra onun vakfı, onun yâdig̃ârı olarak intikâl̃ etmiştir.

Ayasofya Medresesi, yine Fâtih merhûm tarafından kendi ismiyle anılan Medrese inşâ ettirilince bir müddet âtıl vazıyette kaldıysa da, II. Bâyezid merhûm tarafından tekrâr faâliyete geçirildi.

15. asırda, Molla Hüsrev ve Ali Kuşçu gibi, geniş müktesâbâtlarıyle, ilmî faâliyetleriyle büyük hürmet gören Müderrislere mâlikdi. Kezâ, Medrese’nin kapısı yanında, devrin çok sevilen mânevî rehberlerinden Akşemseddîn merhûmun da bir halvethânesi bulunuyordu.