18 May 2023

Etiyopya'nın Harar eyaleti ve merkezi hükümetle mücadelesinin kökenleri

Etiyopya'nın Harar eyaleti ile Addis Ababa'daki merkezi hükümet arasındaki ilişki, yıllardır gerilim ve çatışmalarla dolu. Bu makalede, geçtiğimiz hafta ziyaret ettiğimiz Harar’ın merkezi hükümetle yaşadığı sorunların kökenlerini ve bu sorunların tarihsel derinliklerini keşfetmeye çalışacağız.

Arka plan

Harar eyaleti, Etiyopya'nın doğusunda, Somali sınırında yer almaktadır. Oromo, Amhara, Somali ve Harari dahil olmak üzere çeşitli etnik gruplardan oluşan yaklaşık 190.000 kişilik çeşitli bir nüfusa sahiptir. Eyalet, bir zamanlar 13. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar süren Harari Krallığı'nın başkenti olduğu için tarihsel olarak önemlidir. Harar şehri aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası listesindedir.

Sorunların Kökenleri

Harar ile merkezi hükümet arasındaki sorunların kökleri, Etiyopya'nın sömürgecilik tarihine ve modern Etiyopya devletinin oluşumuna dayanmaktadır. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Etiyopya, Avrupa sömürgeciliğine başarılı bir şekilde direnen tek Afrika ülkesiydi. Bununla birlikte, ülke, 1935'ten 1941'e kadar Harar da dahil olmak üzere ülkenin bazı kısımlarını işgal eden başta İtalya olmak üzere Avrupa güçlerinden büyük ölçüde etkilenmiştir.

Etiyopya bağımsızlığını yeniden kazandıktan sonra ülke, 1974'te askeri darbeyle devrilen İmparator Haile Selassie'ninki de dahil olmak üzere bir dizi otoriter hükümet tarafından yönetildi. Ardından gelen askeri rejime, özellikle etnik azınlıklara karşı baskı ve şiddet damgasını vurdu.

EPRDF, askeri rejimi devirdikten sonra 1991'de iktidara geldi. Yeni hükümet ülkeye demokrasi ve eşitlik getirme sözü verirken, Harar'da nüfusun çoğunluğunu oluşturan Oromo ve Somali başta olmak üzere bazı etnik grupları ötekileştirmekle suçlanıyor. Bu, Harar eyaleti ile merkezi hükümet arasında kızgınlığa ve çatışmaya yol açtı.

Sayısal Gerçekler ve Ekonomik Karşılaştırmalar

Dünya Bankası'na göre Etiyopya ekonomisi, 2007'den 2017'ye kadar yıllık ortalama %9,9'luk bir büyüme oranıyla son yıllarda hızla büyüdü. Harar'da ekonomi büyük ölçüde tarıma dayalıdır ve kahve ana nakit mahsuldür. İl ayrıca dokuma ve çömlekçilik gibi geleneksel el sanatlarıyla da tanınır. Ancak ekonomi, yol ve elektrik eksikliği de dahil olmak üzere zayıf altyapı nedeniyle gelişmemiştir. Etiyopya'nın ekonomisi son yıllarda hızla büyürken, bu büyümenin faydaları eşit dağılmadı ve Harar da dahil olmak üzere ülkenin birçok yerinde yoksulluk yaygın olmaya devam ediyor. İldeki zayıf altyapı ve ekonomik fırsatların olmaması da çözümsüzlüğe neden olmaktadır.

Askeri Kuvvet ve Nüfus Bilgileri

Etiyopya ordusu, yaklaşık 182.000 aktif personeli ile Afrika'nın en büyüklerinden biridir. Ancak ordu, özellikle etnik azınlıklara karşı insan hakları ihlalleri yapmakla suçlanıyor. Harar'ın nüfusunun çoğunluğu Oromo ve Somali olmak üzere 190.000 civarında olduğu tahmin ediliyor. Eyaletin geleneksel sakinleri olan Harari, nüfusun sadece küçük bir yüzdesini oluşturuyor.

Etnik Detaylar

Etnik köken, Harar ile merkezi hükümet arasındaki sorunlarda önemli bir rol oynuyor. Harar'daki nüfusun çoğunluğunu oluşturan Oromo ve Somali, uzun süredir merkezi hükümet tarafından ayrımcılık ve marjinalleştirmeden şikayet ediyor.

Çözüm

 

Sonuç olarak, Harar eyaleti ile Addis Ababa'daki merkezi hükümet arasındaki sorunların, Etiyopya'nın sömürge geçmişine ve modern Etiyopya devletinin oluşumuna kadar uzanan derin tarihi kökleri vardır. Mevcut çatışmanın kökleri, merkezi hükümet tarafından belirli etnik grupların, özellikle de Oromo ve Somali'nin marjinalleştirilmesinden kaynaklanmaktadır ve bu, Harar eyaleti ile merkezi hükümet arasında kızgınlık ve çatışmaya yol açmıştır.

Nihayetinde, Harar ile merkezi hükümet arasındaki sorunlara barışçıl ve eşitlikçi bir çözüm, diyalog, uzlaşma ve birleşik ve müreffeh bir Etiyopya için ortak bir vizyon taahhüdü gerektirecektir.