STK; Sivil Toplum Kuruluşu

Yani NGO; Non Governmental Organization

Aynı mesleği yapan bir grup mühendis,

Bir şehirde yaşayan hemşehriler,

Belli bir konu için bir araya gelen ve aynı şekilde düşünüp davranan insanlar, mesela kanarya sevenler,

Bir cemaat ya da tarikatın liderinin emriyle bir araya gelmiş müntesipler,

Zengin bir iş adamının herhangi bir yardım konusunu organize etmek için kurduğu bir organizasyon,

Dışa dönük ve maceracı birinin belirlediği bir ideal konusunda bir araya getirdiği insanlardan oluşan bir yapı,

Kamu görevlileri tarafından kurulan yapılar

Futbol ya da spor kulüpleri

Kanun ile kurulmuş yarı resmi sivil organizasyonlar,

Bir devletin başka bir ülkede açık  ya da kapalı kaynaklarla kurdurduğu dernekler,

Bunların hepsi STK dır yani sivil toplum kuruluşu ya da hükümet dışı organizasyonlar.

İnsanlar bir araya gelerek kanun ve yönetmelikler çerçevesinde, belirledikleri idealler doğrultusunda faaliyetlerini yapmak adına bir yapı oluştururlar.

Bu yapının adı ortak belirlenir. Logosu birlikte tasarlanır. Tüzüğüne giren maddeler kuruluş öncesinde birlikte yazılır. Ana faaliyet alanları belirlenir. Yapılacak işler listesi çıkarılır. Üyelik kriterleri ve aidat miktarı belirlenir. Derneğin gelir kaynakları konuşulur. Herkes birlikte davranır. Konumlar ve rütbeler dengelidir. Dernek organları belirlenir. Organ sayıları konuşulur. Genelde sayılar fazla tutulur. Genel Merkez yeri belirlenir. Şube açılıp açılmayacağı derneğin kurgusuna göre en baştan bellidir. Kuruluş dilekçesi ile geçici yönetim oluşur ve dernek kurulmuş olur. Bir yer kiralanır ya da satın alınır. Tefrişatı yapılır. İdeallerin büyüklüğüne ve organizayonun gücüne göre dekorasyon yapılır. Günü gelince ilk kongre yapılır. Herşeyin başı olduğu için hiçbir sorun olmaz. Faaliyetler başlatılır ve işler akıp gider. Herkes bir iç huzur ile yaşamını devam ettirmiş olur.

Tabii ki bunlar kitapta yazanlar ya da dernek nasıl kurulur kitapçığından alınan metin gibi olması gereken bir kurgu. Gerçekler bundan çok farklı maalesef.

Herşeyden  önce burda yazdıklarımız hiçbir dernek, vakıf, organizasyon, cemaat, kişi ya da kuruluşu kastetmemektedir, bunu baştan belirteyim. Kimse üstüne alınmasın ve bu kadar fitnenin kol gezdiği bir ortamda amacımız fitne ateşine odun taşımak değil.

Önce şunu bilelim. STK bir dernek ya da vakıf olabilir. Vakıf için tek fark en başta bir mülk ya da paranın o iş için bağışlanması şartı vardır. Yoksa kuruluş şekilleri ile faaliyet yapma yöntemlerinde pek bir fark bulunmamaktadır.

Bununla birlikte genel kanı itibarıyla vakıflar derneklere göre bir kademe daha üstte ya da daha muteber addedilmektedir.

Dolayısıyla gerçek bir hayırsever kişi ya da kuruluş tarafından yeteri miktarda bağışlanan bir değer ile başlayan vakıf faaliyeti geleneğimizdeki vakıf faaliyeti ile yüksek miktarda örtüşmektedir. Yoksa sırf usülü aşmak ve yeni bir organizsayon çıkarmak adına asgari miktarda ve sembolik olarak ortaya konan ilk bağış ile kurulan vakfın dernekten farkı yoktur.

Ayrıca bir dernek niçin kurulur? Biraz da bu konuyu irdeleyelim.

Gerçekten bir grup insan; köylülerini bir araya getirmek, hemşehrileri ile kaynaşmak, meslektaşlarıyla buluşup sorunlarını konuşup çözmek, sokak hayvanlarını kurtarmak ve onlar için birşeyler yapmak, fakirlere yardım yapmak ve ihtiyaçlarını gidermek, herhangi bir coğrafyanın sorunlarına kulak kabartmak ve o coğrafyadaki milletin davasıyla ilgilenmek, gençleri bir araya getirip onlara spor yaptırmak, kamunun ihtiyaçlarını karşılamak için gönüllü bağış toplamak, kamunun bilgisi ve izni doğrultusunda yarı resmi kamu gibi çalışarak kamunun yükünü çekmek ve benzeri şekilde bunları yaparken de herşeyi kanun, yönetmelik ve teamüller çerçevesinde yürüterek açık, şeffaf, hesap verilebilir, sürdürülebilir ve tekrarlanabilir, böylece bir geleneğin oluştuğu yıllarca devam edecek bir hayır mı üretmek istemektedirler?

Ya da bir devlet ya da yabancı bir fon, başka bir devletin gençlerini, ormanlarını veya madenlerini çok mu sevmektedir ki kendi ülkesi dışında bir ülkede sosyal faaliyet yapmakta ve bu faaliyetleri fonlamaktadır?

Haftaya devam edelim inşaallah.